NOS Nieuws••Aangepast
Bij de Duitse deelstaatverkiezingen in Thüringen is de radicaal-rechtse partij AfD met afstand de grootste partij geworden. De AfD krijgt volgens voorlopige uitslagen tussen 32 en 33,2 procent van de stemmen. De christendemocratische CDU komt daar ver achter met ongeveer 24 procent. In Saksen won de AfD ook, maar werd er naar alle waarschijnlijkheid niet de grootste.
Opvallend is dat de nieuwe partij BSW van de links-populistische Sahra Wagenknecht in Thüringen derde wordt met 15,7 procent van de stemmen.
De winst van de AfD en de BSW gaat ten koste van Die Linke, die de vorige keer met 31 procent van de stemmen in deze deelstaat nog de grootste partij werden, maar nu niet verder komen dan 12 procent.
Andere partijen willen niet met de AfD regeren, maar met eenderde van de stemmen krijgen de rechts-radicalen een blokkerende minderheid bij bijvoorbeeld benoemingen van rechters.
AfD in Saksen net niet grootste
In Saksen heeft de AfD met 30 procent van de stemmen flink gewonnen, maar daar lijkt de CDU van deelstaatpremier Michael Kretschmer nog net iets groter te blijven, met ruim 31 procent van de stemmen.
Wagenknecht krijgt hier 12 procent, Die Linke, die hier al niet zo sterk waren, lijken hier zelfs de kiesdrempel niet te halen, al zullen dankzij zogenoemde ‘Direktmandate’ waarschijnlijk toch niet uit het deelstaatparlement verdwijnen.
In Thüringen wordt het lastig een regering te vormen, in Saksen ziet het ernaar uit dat Kretschmer zijn coalitie met de SPD en de Groenen kan voortzetten.
Reacties op exitpoll
Lijsttrekker Björn Höcke van de AfD in Thüringen zegt “enorm trots en gelukkig” te zijn met het resultaat. “Veel mensen hier zijn ontevreden en dat komt ook door dat gezwets over de brandmuur, hou daarmee op. Verandering komt alleen als de AfD gaat regeren”, zei hij, waarbij hij refereerde aan de partijen die hebben gezegd nooit met de AfD samen te willen werken.
Secretaris-generaal Carsten Linnemann van de CDU zegt in een eerste reactie: “We blijven erbij dat we niet gaan samenwerken met de AfD. Dat hebben we vooraf gezegd en dat blijft zo.”
Mede-partijvoorzitter Alice Weidel van de AfD spreekt van een historisch succes. “We zijn voor het eerst de grootste geworden op deelstaatniveau. Het is tegelijk ook een enorme afstraffing voor het politieke establishment. We zullen met uitgestoken hand naar de CDU gaan, wij willen graag samenwerken.”
Secretaris-generaal Kevin Kühnert van regeringspartij SPD haalt uit de exitpoll vooral dat zijn partij meer moet luisteren naar de kiezer. “Het is geen feestavond voor de SPD”, zegt hij. “Tegelijk waren deze deelstaten al niet onze grootste deelstaten. Het leek erop dat we eruit zouden kunnen vliegen en dat is niet gebeurd, dus strijden loont.” De SPD staat in de exitpoll van de ARD in Thüringen op 6,4 procent en in Saksen op 8,2 procent.
De kiesdrempel is 5 procent. Die wordt niet gehaald door de liberalen, in Saksen lijken de Groenen de kiesdrempel nog net te halen.
Bündnis Sahra Wagenknecht
De partij Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) bestaat pas sinds januari en heeft een partijprogramma van vier pagina’s, bestaande uit economisch-linkse en cultureel-rechtse standpunten.
Wagenknecht zei na de bekendmaking van de exitpoll dat de mensen in Thüringen politieke stabiliteit én de aanpak van hun problemen willen. “Ze zijn voor vrede en diplomatie en niet voor plaatsing van Amerikaanse raketten in Duitsland.”
Ze weersprak de aantijging dat ze close is met Poetin. “We zijn geen vrienden van Poetin, hij voert een misdadige oorlog, zoals elke oorlog misdadig is. Wij willen dat de oorlog stopt en oorlog stop je niet met meer raketten. Wel met diplomatie. Dat is wat wij willen en dat moet ook terugkomen in een nieuwe regering.”
