NOS Nieuws•
-
Fleur Launspach
correspondent VK en Ierland
-
Maud Vroemen
redacteur in Londen
-
Fleur Launspach
correspondent VK en Ierland
-
Maud Vroemen
redacteur in Londen
Het Britse zorgsysteem is “gebroken, maar nog niet verslagen”, stelt premier Starmer na de publicatie van een zorgelijk overheidsrapport over de National Health Service (NHS).
De nieuwe premier van het Verenigd Koninkrijk heeft direct na zijn aantreden een rapport laten opstellen om vast te stellen hoe ernstig de situatie van de NHS werkelijk is. Al jaren horen we verhalen over hoe de zorgsector – die voor bijna 70 miljoen Britten gratis is – piept en kraakt onder lange wachtlijsten en grote personeelstekorten.
“Iedereen die zelf of via familieleden met de NHS te maken heeft gehad, weet dat het systeem kapot is”, zei Starmer na de conclusies van het rapport. “De staat waarin ons zorgsysteem momenteel verkeert, is onvergeeflijk. Het is de vorige Conservatieve regering die de NHS kapot heeft gemaakt. De enige manier om vooruit te komen is door de sector te hervormen en alleen een Labour-regering kan dat realiseren.”
Alles is stuk
Het is inmiddels een bekend mantra van de nieuwe Labour-premier: volgens Starmer heeft de Conservatieve Partij, die de afgelopen veertien jaar aan de macht was, het land in een beroerde staat achtergelaten. Daardoor zou zijn Labour-regering nu geconfronteerd worden met dramatische overheidsfinanciën, een gapend gat in de rijksbegroting, uitgeholde publieke diensten en een zorgsector die er erbarmelijk aan toe is.
Dat de NHS met problemen kampt, is voor Britten niets nieuws. Dagelijks staan de kranten vol met schrijnende verhalen over de enorme werkdruk waaronder het personeel gebukt gaat, zorgen over de patiëntveiligheid, het tekort aan bedden en de meer dan zes miljoen patiënten die op een wachtlijst voor zorg staan. Maar als je Britten vraagt waar ze echt trots op zijn, noemen ze nog steeds de NHS: een zorgsysteem dat in een kapitalistisch land als het VK gratis en toegankelijk is voor iedereen, ongeacht inkomen of achtergrond.
Conclusies rapport
Het NHS-rapport, geschreven door chirurg en voormalig zorgminister Ara Darzi, concludeert dat de wachttijden sterk zijn gestegen, bijvoorbeeld voor kankerbehandelingen en de spoedeisende hulp. Lange wachtlijsten leiden mogelijk tot zo’n 14.000 vermijdbare sterfgevallen per jaar.
Ondanks inzet van extra personeel is de productiviteit in de NHS de afgelopen jaren gedaald doordat het aantal ziekenhuisbedden en de diagnostische capaciteit tekortschieten. Daarnaast zou de medische technologie van de NHS vijftien jaar achterlopen op die van de privézorg.
Het rapport meldt weinig over social care, langdurige zorg en ondersteuning buiten het ziekenhuis. Terwijl ook deze sector kampt met capaciteitstekorten en wachtlijsten. Hierdoor is er geen plek om patiënten op te vangen die uit het ziekenhuis ontslagen kunnen worden. Dit resulteert in een bezetting van ongeveer 13 procent van de ziekenhuisbedden door deze groep, wat het systeem verder verstopt.
Starmers plan
Met dit rapport in de hand wil Starmer een tienjarig plan maken om de NHS radicaal te hervormen. Zijn grootste prioriteit is het verkorten van de wachttijden door te investeren in technologische verbeteringen, zorg buiten ziekenhuizen en preventie, zodat minder Britten ziek worden en minder zorg nodig hebben. Preventie is ook een aandachtspunt in andere Europese landen, zoals Nederland. Een vergrijzende bevolking en steeds complexere ziektebeelden vragen om een aangepast model.
De NHS is de grootste werkgever van het land en heeft een jaarlijks budget van 160 miljard pond. Ondanks deze enorme bedragen tonen onderzoeken keer op keer aan dat het tekort aan investeringen het zorgsysteem parten speelt.
Onder Labour-premier Tony Blair stegen de zorguitgaven met ongeveer 5 procent per jaar, maar zijn Conservatieve opvolgers beperkten die jaarlijkse stijging tot 1 procent. Starmer lijkt bereid om weer meer te investeren in de NHS, maar alleen als er hervormingen komen die de zorg daadwerkelijk verbeteren.