NOS Nieuws•
Toen ze vanochtend wakker werd wist ze niet direct wat er vannacht was gebeurd, zegt Mary Maleki van de Iraanse supermarkt Roos in Amsterdam. “Ik hoorde pas over de aanvallen toen ik door jullie werd gebeld.” Een deel van haar familie woont in de Iraanse hoofdstad Teheran, waar de Israëlische strijdkrachten vannacht ook luchtaanvallen uitvoerden.
Doelwit waren het Iraanse atoomprogramma, de top van de Iraanse strijdkrachten en atoomgeleerden. Israël wil zo naar eigen zeggen voorkomen dat Iran kernwapens kan maken.
“Ik ben in shock”, zegt ze. Nadat ze het nieuws had gehoord, heeft ze de televisie aangezet en haar familie gebeld. Ze is bezorgd, want er werd niet meteen opgenomen.
Ook de Iraanse journalist Nasim Roshanaei hoorde het nieuws over de aanvallen vanochtend vroeg. Zij woont en werkt in Nederland voor radio Zamaneh, een online nieuwsmedium dat kritisch staat tegenover het Iraanse regime. Vanochtend vroeg kreeg ze sms’jes van vrienden, familie en haar moeder die vertelden over de aanvallen. “Ik kreeg berichten waarin stond ‘we leven nog’, maar verder heb ik niets meer gehoord”, zegt ze. “Het is nu al drie uur stil.”
WhatsApp werkte volgens haar niet in Iran, maar via Instagram kreeg ze van een vriendin berichten dat haar woning geraakt was door een raket. “Haar huis, alle ramen, alles is kapot”, zegt ze. Volgens Iraanse nieuwsmedia zijn er zeker 70 mensen gedood bij de aanvallen, maar de journalist vreest dat er nog “veel meer” doden onder het puin liggen.
‘Gewone mensen betalen de prijs’
In Teheran was vandaag een protest waarbij aanhangers van de regering foto’s omhooghielden van de gedode generaals en leuzen riepen waarin de ayatollah Khamenei, de hoogste leider van Iran, werd geprezen. De demonstranten riepen op tot een stevige reactie op de aanval.
Journalist Roshanaei stelt dat “de gewone mensen” geen aanhanger van het regime. “Zij zijn vooral hartstikke bang.” Supermarkteigenaar Maleki beaamt dat. “In een oorlog zijn het de gewone mensen die een heel hoge prijs betalen.”
Zorgen over reactie Iran
In Israël wordt wisselend gereageerd op de aanvallen en de mogelijke reactie van Iran daarop. Een man die vanochtend vroeg boodschappen ging doen, hoopt dat het conflict met Iran niet verder uit de hand loopt. “We willen vrede”, zegt hij. Hij is vanochtend uit voorzorg water en eten voor zijn familie gaan inkopen. “Voor het geval er iets gebeurt”, zegt hij.
Sommige Israëliërs reageren opgelucht. Zo stelt een vrouw in Jerusalem dat Israël geen keuze meer had. “We kunnen niet wachten tot Iran wat doet, dan is het te laat.”
Een ander is blij dat Israël Iran heeft aangevallen. “We hebben hier echt op gewacht.” In Tel Aviv noemt een man de aanvallen “een geweldig uitgevoerd plan, het Israëlische leger blijkt heel effectief, dat is erg bemoedigend.”
‘Bezorgd, moe en een beetje hulpeloos’
Niet alle Israëliërs zijn positief. Een vrouw maakt zich zorgen over wat er mogelijk nog komen gaat. “Ik maak me ook zorgen over mijn kinderen en mijn inkomen, want dit beïnvloedt de economie. Je kunt niet werken, je kunt niets doen”, zegt ze.
Een ander heeft het gevoel dat hij op niemand kan vertrouwen. “Onze regering speelt met ons leven en het leven van anderen. We zijn bezorgd, moe en een beetje hulpeloos.”
De Iraanse journalist Pejman Akbarzadeh zegt dat hij wel had verwacht dat Israël zou aanvallen, maar niet nu. Volgens hem zijn er in Iran veel mensen die kritiek hebben op de Israëlische aanvallen, maar er zijn ook Iraniërs die “tevredenheid en opluchting” voelen omdat hooggeplaatste leiders van de Islamitische Revolutionaire Garde zijn gedood.
“Over het algemeen zijn mensen heel erg bezorgd over de gevolgen”, zegt Akbarzadeh. De Iraanse regering heeft wraak gezworen. Hij zegt verder dat er “natuurlijk geen garantie is dat dit soort aanvallen regime-kritische Iraniërs gaan helpen om vrijheid te bereiken”.
