NOS Nieuws•
De rechtbank deed vanochtend een dringend beroep op twee verdachten van de kunstroof bij het Drents Museum om hun zwijgen te doorbreken. Volgens het Openbaar Ministerie ligt er een overvloed aan bewijs tegen hen, maar de verdachten willen tot dusver niets zeggen – dus ook niet waar de buit is gebleven. Het OM denkt dat de kunstschatten niet zijn omgesmolten.
“Zwijgen is misschien niet het beste om te doen en kan ook tegen u gaan werken”, waarschuwde de voorzitter van de rechtbank aan verdachten Douglas W. en Bernhard Z., beide verdacht van de diefstal van kostbare Roemeense kunstschatten uit het museum.
“Er zijn een heleboel omstandigheden die tegen u pleiten”, constateerde rechtbank tijdens de eerste zitting in de zaak. “Als u daar geen verhaal tegenover kunt stellen, moeten wij het doen met wat er nu in het dossier zit.”
Vakantiehuisje en afvalcontainer
De officier van justitie vertelde hoeveel bewijs er ligt tegen Douglas W. en Bernhard Z. Zij zouden de roof bij het Drents Museum hebben uitgevoerd, samen met een derde verdachte die later moet voorkomen.
Op 25 januari gebruikten zij volgens het OM een zwaar explosief om binnen te komen. Uit stukgeslagen vitrines namen ze drie armbanden en de gouden helm van Cotofenesti mee.
Douglas W. bezocht het Drents Museum kort voor de kraak. De verdachten opereerden vanuit een vakantiehuisje in de buurt. Ze staan op verschillende plekken op camerabeelden en deden inkopen voor de inbraak met hun eigen pinpassen. Ze gebruikten naast een gestolen auto ook een van hun eigen voertuigen.
Na de roof hoorde een buurtbewoonster hoe iemand iets in haar afvalcontainer gooide. Daar bleek een sporttas in te liggen met kleding van de verdachten, inclusief DNA-sporen en glassplinters van de stukgeslagen vitrines. Douglas W. en Bernhard Z. konden daardoor een paar dagen later worden opgepakt.
Undercoveragenten
Omdat zij niets loslieten, zijn er undercoveragenten ingezet om de derde verdachte onder druk te zetten. De agenten deden zich voor als criminelen die de buit wel wilden kopen.
De 20-jarige verdachte Jan B. vertelde hen dat Douglas W. het brein was achter de roof. Hij zou in zijn eentje met de buit vertrokken zijn om die te “stashen” (op te slaan). Hij vertelde ook dat het de bedoeling was om de kunstschatten na afloop te verkopen. “Wij gaan er niet van uit dat ze zijn omgesmolten”, zei de officier van justitie.
Het lijkt erop dat de verdachten de roof zelf hebben bedacht en gepland, maar er wordt volgens het OM nog onderzocht of er een externe opdrachtgever is geweest.
‘Ik ben onschuldig’
De twee verdachten zelf waren vandaag aanwezig in de zittingszaal. Ze klaagden over het publiceren van hun naam en foto’s, waar hun familie veel last van zou hebben.
“Ik zit hier onschuldig en mijn leven is naar de klote”, zei Douglas W., die ook vertelde dat er een keer om half drie ’s nachts onbekenden in zijn cel stonden met een voorstel. Als hij zou vertellen waar de kunstschatten zijn, zou hij strafkorting krijgen. “Ik vind dat niet kunnen.”
De oproep van de rechtbank om hun zwijgen te doorbreken, legden de verdachten voorlopig naast zich neer. Tot teleurstelling van het Drents Museum.
“Wij hopen dat degenen die hierbij betrokken zijn, tot inzicht komen hoeveel leed ze hebben veroorzaakt in Roemenië, in Nederland en wereldwijd”, schrijft het museum in een reactie. “Hoe goed zou het zijn als de betrokkenen, ook in hun eigen belang, ervoor kunnen zorgen dat deze nationale kunstschatten van Roemenië snel weer veilig terugkomen.”
Schade
De diefstal veroorzaakte in Roemenië grote ophef. Het OM wees de verdachten er nog op dat de schade van de diefstal vermoedelijk op hen zal worden verhaald. De helm van Cotofenesti is verzekerd voor 5,8 miljoen euro. “Dit kan betekenen dat zij hun leven lang in de schulden zitten.”
De volgende zitting is eind juli. Dan zal ook de derde vermoedelijke uitvoerder terechtstaan. Vier andere verdachten hadden volgens het OM een ondersteunende rol bij de roof. Zij mogen het verdere verloop van de zaak in vrijheid afwachten.
