Repressie in Georgië neemt toe: ‘Nu is iedereen bang de volgende te zijn’

• Geertruid Peene

  redacteur Online

De Georgische autoriteiten hebben huiszoekingen gedaan bij activisten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat dat is gedaan vanwege “het organiseren van groepsgeweld en groepsacties”. Volgens anti-corruptieorganisatie Transparency International Georgia is het een teken van de nieuwe fase van repressie die is aangebroken in het land.

Lokale media melden dat er onder meer invallen waren bij leden van de actiegroep Daitove. De actiegroep heeft op Facebook ruim 250.000 volgers en deelt informatie over protesten. De huiszoekingen en ondervragingen zouden te maken hebben met een grote demonstratie die voor morgen is aangekondigd.

De nieuwe fase van openlijke repressie begon al met de arrestatie van Mzia Amaghlobeli, een van de oprichters van de Georgische online media Batumelebi en Netgazeti, zegt haar collega Irma Dimitradze. Op 11 januari werd Amaghlobeli gearresteerd terwijl ze een pro-Europese protestposter ophing. Diezelfde avond werd ze vrijgelaten, maar buiten het politiebureau werd ze opnieuw gearresteerd. Ditmaal op beschuldiging van het aanvallen van een politieagent. Daarvoor wordt ze strafrechtelijk vervolgd en ze zit in voorlopige hechtenis.

“Een politiek gemotiveerde aanklacht”, zegt Dimitradze. Na de aanvankelijke vrijlating ontstond een worsteling, waarbij Amaghlobeli uithaalde naar het hoofd van een politieagent. “Symbolisch en met onvoldoende kracht om schade te veroorzaken”, schrijft Transparency International hierover. Volgens Dimitradze zeggen ook juridische experts dat de strafrechtelijke vervolging en hechtenis hiervoor buitenproportioneel is.

Kort daarna werd ook een cameraman van Batumelebi tijdens het filmen van een demonstratie gearresteerd. De politie vroeg hem voor wie hij verslag deed, zegt Dimitradze. Nadat hij zijn werkgever noemde en weigerde zijn telefoon te ontgrendelen, werd hij opgepakt. Bij zijn vrijlating kreeg hij zijn telefoon “met fabrieksinstellingen” terug, dus ontdaan van alle opgeslagen gegevens. “Bewijs is niet meer veilig in het politiebureau”, zegt Dimitradze.

Na haar arrestatie ging Amaghlobeli in hongerstaking, inmiddels is de 21ste dag voorbij. Volgens haar advocaten heeft ze inmiddels moeite met lopen en praten. Honderden journalisten schaarden zich deze week achter een oproep voor haar vrijlating. Volgens hen wordt Amaghlobeli gestraft voor “onpartijdige journalistiek en voorbeeldig burgeractivisme”. Sinds haar arrestatie loopt elke journalist het gevaar om gearresteerd te worden voor het uitoefenen van hun beroep, schrijven ze.

Dat bevestigt Dimitradze. “Iedereen weet nu dat ze elk moment de volgende kunnen zijn.” Redactieleden hebben tassen met kleding klaargezet in voorbereiding op een arrestatie. “Iedereen is in gesprek met advocaten.”

Ze zijn bezorgd om Amaghlobeli. Een week lang verzwegen ze haar hongerstaking. We hoopten haar op andere gedachten te brengen, zegt Dimitradze. “Ze liet ons weten dat het onrecht dat het land in beslag neemt ondraaglijk is en dat zij medeplichtig is als ze stopt met haar hongerstaking.”

Amaghlobeli liet via haar advocaten weten: “Laat de wereld weten wat voor mediaoperaties er zijn gestart in Georgië. Laat ze weten dat ze Georgië niet moeten laten worden als Rusland en Belarus.”

In Georgië zijn signalen dat media verder aan banden worden gelegd, zegt Dimitradze. “Dit is een aanval op media om ons het zwijgen op te leggen.” Vandaag bleek een glasvezelkabel van een kritische tv-zender plotseling beschadigd. Andere media zeggen last te hebben van verdachte tegenwerking van hun eigenaren.

De invallen van vandaag volgen volgens Dimitradze een vergelijkbaar patroon als in Rusland, waar mensen worden ontmoedigd te demonstreren. “Daar was het een jarenlang proces, hier gaat het snel.” In een rap tempo worden acties plotseling strafbaar gesteld. “Donderdag werd het snelwegprotest voor zondag aangekondigd. Sinds gisteren valt dat onder het strafrecht.”

Al 66 dagen zijn er protesten tegen de regeringspartij Georgische Droom. Oppositiepartijen en onafhankelijke waarnemers betwisten de verkiezingswinst van de partij. Volgens hen is er sprake van fraude en intimidatie van kiezers. Onafhankelijk president Zoerabisjvili weigerde te vertrekken en de EU riep op tot nieuwe verkiezingen.

Deze week riepen ambassades van veertien landen, waaronder Nederland, eveneens op tot Amaghlobeli’s vrijlating. De vele oproepen hebben nog niets opgeleverd. Het enige dat Georgië nu kan helpen is “raken waar het pijn doet”, zegt Dimitradze enigszins gelaten. Het is niet een partij of groep personen die de beslissingen neemt, maar oligarch Ivanisjvili, zegt ze. “Hij is slechts bang voor één ding: zijn fortuin verliezen.”

De enige manier om het regime onder druk te zetten is daarom hem te raken, aldus Dimitradze. “Zijn geld en zijn bezittingen.”