Rode Kruis kwam nooit zo vaak in actie vanwege extreem weer als in 2024

• Sven Schaap

  redacteur Klimaat

Het Rode Kruis kwam in 2024 vaker in actie dan ooit na extreem weer en ander natuurgeweld. Orkanen, overstromingen, hittegolven: alles bij elkaar zette de hulporganisatie dit jaar na 108 natuurrampen een grootschalige hulpactie op, en dat is veel meer dan in eerdere jaren.

Vorig jaar waren er nog 87 acties, in 2022 waren het er 75 en het jaar daarvoor waren het er nog 59. Kortom: sinds 2021 is het aantal hulpacties vanwege natuurgeweld bijna verdubbeld.

“In 2024 werd record na record gebroken”, zegt directeur Harm Goossens. “In Mongolië was het de strengste winter in de afgelopen vijftig jaar. In India werd juist de hoogste temperatuur ooit gemeten: bijna 53 graden. Niet eerder kwam het Rode Kruis bij zoveel overstromingen in actie. Het cycloonseizoen op de Filippijnen duurde langer dan ooit. En orkaan Beryl in het Caribisch gebied brak alle records: nog nooit werd een orkaan zo vroeg in het seizoen zó sterk.”

De hulporganisatie is niet de enige die zijn zorgen uitspreekt over de weersextremen van 2024. Afgelopen week blikte het internationale wetenschappelijke samenwerkingsverband WWA terug op het weer van het afgelopen jaar, en concludeerde dat landen zich beter moeten voorbereiden op extreem weer.

Zeker over de hitte delen de wetenschappers Goossens’ zorgen, maar ook andere weersextremen zagen ze ernstiger of frequenter worden door klimaatverandering. Ze riepen landen op om zich beter voor te bereiden op weersextremen, want de gevolgen van dat noodweer zijn al erg groot bij de huidige 1,3 graad opwarming.

Kijk welk aandeel klimaatverandering volgens de wetenschap had bij de onderzochte weersextremen:

Ook het Rode Kruis bereidt zich voor 2025 wereldwijd voor op meer en intensere natuurrampen. Het Rode Kruis richt zich daarbij vooral op mensen in de armste gebieden, die het hardst worden geraakt door klimaatverandering.

Tegelijk wijst Goossens erop dat extreem weer ook dichter bij huis een groeiend probleem is. “We zien het steeds vaker dichter bij huis. In Spanje, Italië, Oostenrijk en Polen zetten overstromingen de levens van mensen op z’n kop. Het is bijna een wonder dat wij in Nederland de dans nog zijn ontsprongen.”

De druk op de organisatie neemt ook toe door de vele acties na natuurgeweld, die niet zelden samenvallen met conflicten. Goossens: “Absoluut. Soms zo erg dat we ons zelfs afvragen of het Internationale Rode Kruis nog wel overal kan inspringen. Op een gegeven moment hebben we gewoon niet meer de financiële middelen of de bemensing om het te behappen.”

Het is niet voor het eerst dat het Rode Kruis aan de bel trekt over de vele hulpacties vanwege natuurgeweld in 2024. Al in september sprak de organisatie van een recordjaar, wat toen reden was om een speciaal gironummer te openen om mensen te helpen bij natuurrampen.

Via gironummer 661, dat nog altijd open is, is inmiddels een miljoen euro opgehaald. De aandacht voor het gironummer verstomde kort na de opening ervan, mede doordat de samenwerkende hulporganisaties toen Giro555 openden voor de slachtoffers van het geweld in het Midden-Oosten.

Ook in het nieuwe jaar gaat het Rode Kruis aandacht besteden aan het speciale gironummer voor slachtoffers van natuurrampen.