Ruim 1100 vuurwerkslachtoffers rond jaarwisseling, meer jongeren op spoedeisende hulp

Rond de jaarwisseling zijn iets minder mensen met vuurwerkletsel geregistreerd dan vorig jaar. Dit jaar werden 1162 mensen op huisartsenposten en de spoedeisende hulp behandeld, waar dit vorig jaar nog 1212 slachtoffers waren.

Wel kwamen er naar verhouding meer kinderen op de eerste hulp terecht. 37 procent van de mensen die medische hulp nodig hadden was dit jaar jonger dan 16 jaar. Tijdens de vorige jaarwisseling was dat nog 31 procent.

Dat blijkt uit de jaarlijkse vuurwerkcijfers van kenniscentrum VeiligheidNL. Op de eerste hulp bleef het totale aantal slachtoffers met vuurwerkletsel dit jaar gelijk, bij huisartsen waren dit jaar minder slachtoffers dan vorig jaar.

Bijna een derde van de slachtoffers had oogletsel en ruim een derde moest worden behandeld aan brandwonden. 6 procent had ook gehoorschade.

Net als vorig jaar stierven deze jaarwisseling twee mensen aan de gevolgen van een vuurwerkongeluk. 55 procent van de mensen die behandeld moesten worden aan letsel stak zelf vuurwerk af, de andere slachtoffers waren omstander.

De 12-jarige Pablo liep brandwonden aan z’n hand op toen hij vuurwerk wilde afsteken. Om mensen te waarschuwen deelde hij zijn verhaal op social media:

Rond de jaarwisseling van 2022 naar 2023 vielen de meeste slachtoffers. Toen moesten 1253 vuurwerkslachtoffers naar de huisartsenpost of de eerste hulp.

Martijntje Bakker, voorzitter van VeiligheidNL, noemt de daling “beperkt goed nieuws”. “We moeten ons afvragen of het acceptabel is dat ruim 1100 mensen gewond raken tijdens twee dagen in het jaar”, stelt Bakker. Het gaat volgens haar ook om ernstig letsel, zoals heftige brandwonden, verlies van zicht en amputaties van vingers of handen. “Is dat het echt waard?”, vraagt ze zich af.

Bij bijna een op de tien vuurwerkletsels werd een mortierbom afgestoken – zwaar illegaal vuurwerk dat ook wel een ‘shell’ wordt genoemd.

Er vonden in mindere mate (4 procent van de gevallen) ongelukken plaats met illegale nitraten. In 3 procent van de gevallen werden verboden cobra’s afgestoken. Wel waren er ten opzichte van vorig jaar minder slachtoffers door zwaar illegaal vuurwerk. Dat aantal liep terug van 29 naar 22 procent.

Ook mensen jonger dan 16 jaar waren dit jaar minder vaak slachtoffer van zwaar illegaal vuurwerk. Deze jaarwisseling daalde dit aantal tot 17 procent. Bakker tekent daarbij aan dat er een toename was in het aantal jonge slachtoffers dat licht illegaal vuurwerk afstak. Ze wijst er daarbij ook op dat het verboden is voor mensen jonger dan 16 jaar om vuurwerk zoals vuurpijlen en knalvuurwerk af te steken.

In onder meer Amsterdam, Utrecht en Rotterdam was dit jaar een vuurwerkverbod van kracht. In deze steden mocht wel vuurwerk verkocht worden, maar was het niet toegestaan dit af te steken. Opvallend is dat bijna 25 procent van alle vuurwerkslachtoffers kwam uit veiligheidsregio’s waartoe deze drie steden behoren. In totaal gold in negentien gemeenten een afsteekverbod.

Volgens de voorzitter van VeiligheidNL heeft het afsteekverbod niets geholpen. “In Amsterdam is het aantal slachtoffers gelijk gebleven en in Rotterdam zelfs gestegen”, zegt ze. Om het aantal slachtoffers te beperken is volgens haar “een algeheel vuurwerkverbod het meest effectieve middel”.

Ze verwijst daarbij naar de jaarwisseling van het coronajaar 2021-2022, toen in Nederland, Duitsland en België een vuurwerkverbod van kracht was. “Toen was het aantal letsels bijna drie keer zo laag als nu. Het is daarom verstandig dit op Europees niveau te regelen”, zegt ze.