‘Scherp inkopen, veel zelf doen’: voor prikkie uit eten zeldzaamheid

• Nina Bogosavac

  redacteur Economie

• 

  Nik Wouters

  redacteur Economie

Een daghap voor 8 euro of een driegangenmenu voor minder dan twee tientjes vinden consumenten fijn, maar uit eten gaan voor een prikkie is uitzonderlijk. In de afgelopen vijf jaar werd een avondje uit dan ook zo’n 30 procent duurder. Toch zijn er restaurants die inzetten op low-budget, ook met de feestdagen. Al staan zij onder toenemende druk.

In het centrum van Breda serveren Fred en Marloes van Weerd al ruim 50 jaar lang stamppotten in hun restaurant: drie gangen voor 12,50 euro. “Waar vind je het nog?”, zegt Fred. “Vroeger waren er veel meer van dit soort restaurants. Nu zijn we vrijwel de enige. Ja, ik had meer kunnen verdienen, maar dan was het niet zo gezellig geweest.”

Het werk wordt na zoveel jaar te zwaar voor de twee, binnenkort gaan ze met pensioen. Maar jarenlang lukte het dus wel om gasten een betaalbare hap voor te schuiven. Met als hoofdgerecht altijd een variatie op de stamppot. “We doen het door goed in te kopen, veel zelf te doen”, aldus Fred. Dat de hypotheek is afbetaald, scheelt ook.

De klandizie bij Den Boerenstamppot is sterk, gasten zijn dankbaar voor de lage prijzen die steeds vaker een zeldzaamheid zijn. Uit cijfers van het Foodservice Instituut (FSIN) blijkt dat het percentage mensen dat uit eten gaan te duur vindt, fors hoger is dan vier jaar geleden. Grofweg de helft van de Nederlanders vindt het nu te duur.

Wie de cijfers van het CBS erop naslaat, ziet niet alleen dat in vijf jaar tijd restaurants 27 procent duurder zijn geworden, maar ook dat fastfood en afhaalmaaltijden zelfs zo’n 38 procent in prijs gestegen. De horecaprijzen stegen meer dan de gemiddelde inflatie van zo’n 23 procent.

“Het is zeker duurder geworden”, beaamt Inga Blokker van FSIN. “Toch zijn de prijsstijgingen nodig. Horecaondernemers versmallen de marges en leveren vaak al geld in. Ze bevinden zich in een spagaat: ze willen de consument bedienen die graag buiten de deur eet en tegelijk willen ze zelf overeind blijven.”

Ook low-budget-restaurants ontkomen niet aan prijsverhogingen. Bij Den Boerenstamppot begonnen ze ooit met 5 gulden, om de paar jaar zijn ze iets omhooggegaan. De Groningse Eeterie De Globe serveert al 25 jaar een daghap à 8 euro en dit jaar een kerstbuffet van drie gangen voor 18 euro, maar ook dat staat onder druk.

“Het is een uitdaging”, beaamt Julia Castro, betrokken bij De Globe. “En het blijft moeilijk. Alles wordt duurder. Het pand delen we met een andere organisatie, dat scheelt in de kosten.” Zij besparen ook op andere zaken. “We hebben geen vaste kaart, kopen minimaal in en zijn creatief met koken, vooral met restjes van de vorige dag.”

Inga Blokker sluit niet uit dat uit eten in de toekomst alleen nog voor rijken is weggelegd. “Dat zou heel erg jammer zijn, maar het is wel een risico. Want je hebt te maken met stijgende prijzen en duur, schaars personeel.”

Volgens Blokker wordt het in ieder geval niet goedkoper om buiten de deur te eten. “Maar hopelijk ook niet duurder. Het is aan de horecaondernemer: kan die het waarmaken om voor deze prijzen ons een lekker maaltje voor te zetten? Dat is zeker niet eenvoudig.”