NOS Nieuws••Aangepast
De Duitse bondskanselier Scholz noemt de uitslag van de deelstaatverkiezingen gisteren in Saksen en Thüringen “bitter”. Hij heeft de gevestigde partijen opgeroepen om niet in zee te gaan met de “rechtse extremisten”, doelend op verkiezingswinnaar Alternative für Deutschland (AfD).
De radicaal-rechtse AfD werd in Thüringen de grootste, ten koste van onder meer de SPD van Scholz en de andere partijen in zijn ‘stoplichtcoalitie’. In Saksen is de AfD als tweede geëindigd, net achter de christendemocratische CDU.
Scholz noemt de uitslag zorgwekkend. “Ons land kan en mag hier niet aan wennen. De AfD brengt Duitsland schade toe. De partij verzwakt onze economie, verdeelt de samenleving en verwoest onze reputatie.”
Veel gevestigde partijen hadden de radicaal-rechtse partij al voor de verkiezingen uitgesloten. De partij is fel gekant tegen migratie en de steun aan Oekraïne. De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst heeft de AfD in beide deelstaten aangemerkt als extreemrechts.
Geen feestavond
De SPD van Scholz haalde het slechtste resultaat bij deelstaatverkiezingen sinds eind jaren 40. Gisteravond zei secretaris-generaal Kühnert van de partij dan ook al dat het “geen feestavond” was voor de sociaaldemocraten.
“Tegelijk waren deze deelstaten al niet onze grootste deelstaten. Het leek erop dat we eruit zouden kunnen vliegen en dat is niet gebeurd.” Ook Scholz wijst erop dat de meest sombere voorspellingen voor zijn partij niet zijn uitgekomen.
De leider van de FDP, de kleinste regeringspartij in Scholz’ coalitie, schrijft op X dat de uitslagen pijn doen. “Maar vergis je niet, we geven onze strijd voor liberale waarden niet op”, aldus Christian Lindner. De vicevoorzitter van de FDP vindt dat de regering consequenties moet trekken nu ze haar “legitimiteit heeft verloren”. Ook De Groenen, de derde ‘kleur’ uit de stoplichtcoalitie, hebben flink verloren.
Bij de christendemocratische CDU is er grotere tevredenheid over de uitslag. De partij heeft in Saksen gewonnen en is in Thüringen vrijwel gelijk gebleven.
Ook succes voor BSW
Behalve de AfD heeft ook de nieuwe BSW van de links-populistische Sahra Wagenknecht een opmars gemaakt, net als de AfD een anti-establishment partij. De Ruslandgezinde BSW is in Thüringen derde geworden met ruim 15 procent van de stemmen.
De opkomst lag in beide deelstaten rond de 74 procent, hoger dan de vorige keer. In Saksen was de opkomst bij deelstaatverkiezingen de hoogste sinds de Duitse hereniging in 1990.
Over drie weken zijn er verkiezingen in de deelstaat Brandenburg, eveneens voormalig DDR-gebied. Ook daar kan de AfD de grootste worden.
