NOS Nieuws•
Het kabinet wil over twee maanden klaar zijn met een omvangrijk plan om de stikstofcrisis aan te pakken. Een speciale ministeriële commissie met twaalf bewindslieden van verschillende departementen is vrijdag officieel aan de slag gegaan, onder leiding van premier Schoof.
Vanwege twee recente rechtelijke uitspraken heeft de premier extra haast met zijn plan, dat hij eind maart of begin april af wil hebben. Afgelopen week gaf de rechtbank milieuorganisatie Greenpeace gelijk dat het kabinet haast moet maken met de door de stikstof aangetaste kwetsbare natuur.
En in december zette de Raad van State een streep door het zogenoemde ‘intern salderen’, een geitenpaadje om tóch te kunnen bouwen zonder de juiste stikstofvergunning. “Het probleem is alleen maar groter geworden”, aldus Schoof vandaag op zijn wekelijkse persconferentie.
Bouwmachines
Schoof spreekt over een “urgent” probleem, waar de twaalf bewindslieden “met man en macht” mee aan de slag gaan. Nederland dreigt volgens hem “op slot” te gaan. Want niet alleen boeren, maar ook bedrijven, verkeer en bouwmachines voor wegen, woningen, defensieterreinen en de luchthaven stoten stikstof uit.
Als Nederland de wettelijke stikstofnorm overschrijdt, zou dit kunnen betekenen dat er niet meer gebouwd kan worden of dat bedrijven stilgelegd moeten worden; met grote gevolgen voor de Nederlandse economie. Bedrijven en ondernemers raken, zegt het kabinet, ook onzeker over hun toekomst.
De ministeriële commissie heet niet voor niets Economie en Natuurherstel. “De economie moet wel blijven functioneren”, aldus Schoof. “Het gaat niet alleen om natuurdoelen. Nederland kan niet op slot gaan.”
Maatschappelijk verzet
Al meer dan zes jaar worstelen uiteenlopende kabinetten met het verminderen van stikstof. Stevige maatregelen, zoals de inkrimping van de veestapel, minder vliegen, langzamer rijden of minder industrie, hebben grote gevolgen en leiden tot maatschappelijk verzet.
Politieke partijen, afhankelijk van hun achterban, denken heel uiteenlopend over de beste en meest effectieve aanpak. D66 pleit al jaren voor gedwongen uitkoop van boeren, iets dat voor BBB onacceptabel is.
Dit kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB heeft gedacht dat met vrijwillige uitkoop van boeren, beter natuurbeheer en de inzet van innovatieve methoden de stikstofuitstoot afdoende naar beneden gebracht kan worden. Dat blijkt dus niet het geval, zegt de rechtbank deze week.
Premier Schoof heeft nu het voortouw genomen om het “complexe probleem” aan te pakken. Hij wil nog niet vooruitlopen op mogelijke oplossingen, bijvoorbeeld gedwongen uitkoop van boeren.
Koers
Wel zal er naar van alles worden gekeken, ook naar de bestaande wetten. PVV en BBB vinden de huidige natuurwetten veel te streng, maar het is de vraag of Nederland hier zomaar een andere koers kan inslaan. De bescherming van Natura 2000-gebieden is vastgelegd in Europese wetten, waar alle Europese landen zich aan moeten houden.
Toch gaat de ministeriële werkgroep ook weer naar Brussel, blijkt uit het persbericht van de ingestelde commissie. Het vorige kabinet heeft ook al meerdere vergeefse pogingen gedaan tot enige souplesse ten aanzien van het dichtbevolkte Nederland met relatief veel veehouderij.
BBB-minister Wiersma van Landbouw wil nog niet vooruitlopen op mogelijke oplossingen. Wel maakte ze duidelijk dat er niet alleen gekeken moet worden naar de boeren. “Alle sectoren moeten leveren”, aldus Wiersma. Aanstaande dinsdag komt de commissie voor het eerst bijeen.
Hoe zit het ook al weer met de stikstofcrisis? Via de onderstaande link leggen we het je uit in 4, 7, 12 of 15 minuten:
