NOS Nieuws•
Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vreest dat de bezuinigingen die het kabinet wil doorvoeren op de gemeenten mensen met achterstanden rechtstreeks zullen raken. Daardoor dreigt de ongelijkheid groter te worden en kan het toch al lage vertrouwen in de politiek verder beschadigd raken.
Het planbureau schrijft dit bij ‘Sociale en Culturele Ontwikkelingen’, een rapport over de stand van het land. Het SCP licht de uitkomsten van zijn onderzoek vandaag toe in de Tweede Kamer.
“Ons advies is: als je de ongelijkheid niet wilt vergroten, bezuinig dan niet op gemeenten”, zegt onderzoeker Roel Willems. “Zorg dat die hun sociale rol kunnen behouden.”
‘Hulp dreigt verder uitgekleed te worden’
Volgend jaar wordt er 2,3 miljard euro gekort op het gemeentefonds, waar de verplichte taken van gemeenten uit worden betaald, uiteenlopend van vuilnis ophalen tot het leveren van jeugdzorg en thuishulp. Omdat gemeenten anders dan de rijksoverheid niet rood mogen staan, moeten zij snijden in voorzieningen. Ook verhogen zij nu in veel plaatsen al lokale belastingen, zoals de ozb (onroerendezaakbelasting).
Het SCP voorspelt dat dit gevolgen krijgt voor burgers die nu al maatschappelijk, financieel en qua gezondheid achterblijven. Bijvoorbeeld doordat er straks nog minder schuldhulpverlening, zorg en ondersteuning of opvoedingsondersteuning beschikbaar is.
“Het gaat hier om mensen met stapels problemen”, zegt onderzoeker Willems. “Je hebt het dan over best veel mensen: zo’n 1,3 miljoen. Op de hulp voor deze groep is in het verleden al veel bezuinigd. Die hulp dreigt nu nog verder uitgekleed te worden en dat vinden wij zorgelijk.”
Volgens Willems dreigen deze mensen niet alleen het vertrouwen in de overheid te verliezen, “maar ook in elkaar, omdat zij het gevoel hebben er alleen voor te staan”.
Opleving in vertrouwen alweer voorbij
Dat sluit aan bij een bredere ontwikkeling die het SCP waarneemt: veel mensen voelen zich verbonden met ons land en anderen om zich heen, maar bij burgers met een maatschappelijk onzekere positie is dat anders. Zij voelen zich juist steeds minder gehoord en gezien door de groepen die het in hun ogen voor het zeggen hebben. Het risico is dat zij zich in reactie daarop van de maatschappij afkeren.
Het nieuwe SCP-rapport laat zien dat breder in de maatschappij het vertrouwen in de politiek laag is, na een opleving die te zien was kort na de start van het nieuwe kabinet. Burgers hebben het gevoel dat kabinet en Kamer er niet in slagen de problemen in ons land, zoals migratie, het woningtekort en de stikstofcrisis, op te lossen.
