NOS Nieuws•
De spanning over een komend advies van de Raad van State over twee wetsvoorstellen van minister Faber om het asielbeleid te versoberen loopt op. Het RvS-advies wordt maandag verwacht, maar meerdere media berichtten vanavond dat het hoogste adviesorgaan van het kabinet met kritiek komt.
Hoe scherp die kritiek wordt, is niet duidelijk. Ook de NOS hoort daarover verschillende geluiden.
Volgens het ene medium gaat het om forse kritiek waarbij de Raad stelt dat Fabers wetsvoorstellen moeilijk uitvoerbaar zijn. Volgens twee andere media zou er inderdaad kritiek zijn, maar zou de Raad de uitvoering van de wetten niet als onmogelijk bestempelen.
De Raad van State laat nooit iets los voor een advies wordt uitgebracht. Haagse ingewijden denken te weten welke kant het op gaat, maar een eenduidig beeld levert dat niet op. Er zou inderdaad kritiek zijn op de uitvoerbaarheid van de wetten. Sommigen zeggen dat uitvoering van de voorstellen- na enige aanpassingen- niet onmogelijk is. Anderen spreken van grotere twijfels van de Raad van State over de uitvoerbaarheid, ook in Europees verband.
Terugkerende en oplopende spanning
In de coalitie is de spanning al enkele keren opgelopen vanwege het asielbeleid. De coalitiepartijen zijn het erover eens dat ze het asielbeleid willen versoberen en de aantallen asielzoekers in Nederland omlaag willen brengen. Maar over de manier waarop verschillen vooral NSC en PVV van mening.
De PVV wil zo snel mogelijk een strenger asielbeleid. NSC zegt zeer te hechten aan goed bestuur en zorgvuldige wetten, inclusief nieuwe asielwetgeving,
Nadat het door de PVV gewenste noodrecht mede op aandringen van NSC van tafel ging, zette minister Faber in op wetten die, in haar woorden, tot “het strengste asielbeleid ooit” moeten leiden.
Inzet van het noodrecht had het kabinet in staat gesteld om asielmaatregelen te nemen zonder de Tweede en de Eerste Kamer vooraf mee te nemen in de besluitvorming. Voor NSC was dat uiteindelijk een brug te ver.
Twee wetten
Het gaat om twee wetten, één die twee statussen voor asielzoekers regelt, en één die de duur van het verblijf verkort. Bij het tweestatusstelsel wordt onderscheid gemaakt tussen mensen die vluchten omdat ze als individu gevaar lopen in hun land (vanwege afkomst, seksuele geaardheid of religie) en groepen mensen die vluchten voor oorlog en (natuur)geweld. Die laatste groep krijgt dan tijdelijk asiel. Nu bestaat dat onderscheid niet.
Het andere wetsvoorstel regelt het verkorten van de tijdelijke verblijfsvergunning die asielzoekers kunnen krijgen: die gaat van 5 naar 3 jaar. Onder meer de Raad voor de Rechtspraak uitte al kritiek op de wetsvoorstellen, vanwege de uitvoerbaarheid en oplopende wachttijden en werkdruk.
Een advies van de Raad van State kan van A tot D lopen, en dat zegt iets over in hoeverre de wetten juridisch houdbaar en uitvoerbaar zijn. Sommige ingewijden zeggen dat beide wetten van de Raad van State “oordeel C” krijgen, wat betekent dat er kritiek is, maar dat ze niet helemaal afgewezen worden. Met enige aanpassingen zouden de wetten dan ingediend kunnen worden. Andere bronnen spreken ook van een oordeel D, wat het veel ingewikkelder maakt.
Geduld Wilders op
PVV-leider Wilders zegt in een reactie op X dat hij de inhoud van het advies niet kent, maar dat dat helemaal niet uitmaakt. De wetten moeten er wat hem betreft hoe dan ook komen. Voor het kerstreces zei Wilders al dat zijn geduld op is en dat hij nu wel genoeg had geslikt. De PVV zou geen verdere wijzigingen aan het asielbeleid meer dulden.
