SPD-leden stemmen over regeerakkkoord, jongerenpartij is tegen

• 

  Chiem Balduk

  correspondent Duitsland

Er ligt een regeerakkoord, maar het duurt nog een paar weken voordat de nieuwe Duitse regering kan beginnen. Een belangrijke hobbel wordt vanaf vandaag genomen als de bijna 360.000 leden van de SPD twee weken lang mogen stemmen over het akkoord. Goedkeuring is niet vanzelfsprekend.

De centrumrechtse CDU/CSU en centrumlinkse SPD presenteerden woensdag na zes weken onderhandelen het regeerakkoord. De middenpartijen willen de asielregels aanscherpen en minder vluchtelingen toelaten. Ook moet de kwakkelende economie worden gestimuleerd door investeringen te steunen en belastingen en bureaucratie terug te dringen.

SPD-leider Klingbeil spreekt met gepaste trots over het resultaat. “Het is gelukt om bruggen te bouwen”, zei hij, “in polariserende en onzekere tijden”. Klingbeil vertrouwt erop dat zijn achterban het akkoord zal goedkeuren.

Maar de jongerenpartij van de SPD wijst het akkoord af, omdat op te veel dossiers het land “de verkeerde kant op” wordt geduwd, zegt hun leider Philipp Türmer. Hij is “geschokt” over de asielplannen en vindt de financiële plannen te weinig ambitieus. “Er zijn duidelijke verbeteringen nodig voordat wij toestemmen.”

Het verzet van de SPD-jongeren, goed voor een vijfde van de leden, leidt ongetwijfeld tot zorgen op het SPD-hoofdkwartier. Bij de raadpleging voor de vorige CDU-SPD-regering in 2018 kwamen de SPD-jongeren eveneens in verzet. Toen stemde 34 procent van de leden tegen.

Wat ook niet helpt, is dat de coalitiepartners nu al in een meningsverschil zijn beland. CDU en SPD geven beide een andere uitleg aan de afspraken over het minimumloon, een belangrijk thema voor de sociaaldemocraten. Volgens de SPD stijgt het volgend jaar van 12,82 naar 15 euro per uur. CDU-leider Merz spreekt dat tegen. “Zo hebben we dat niet afgesproken”, zei de beoogd bondskanselier tegen Bild am Sonntag.

In de overeengekomen tekst wordt verwezen naar de adviezen van de commissie die zich bezighoudt met het minimumloon. Die noemde de stijging naar 15 euro “haalbaar”. Daarmee is er geen sprake van een ‘wettelijk automatisme’, zegt Merz. “Het is aan de commissie.”

Hoewel hij gelijk heeft, leidt zijn uitspraak tot ergernis bij de linkervleugel van de SPD. “Het regeerakkoord op voor ons belangrijke punten openlijk ter discussie stellen, draagt niet bij aan het opbouwen van vertrouwen”, zegt SPD-Bondsdaglid Klüssendorf tegen het weekblad Stern.

Het bouwen van vertrouwen is inderdaad nog nodig, na een verkiezingscampagne die gekenmerkt werd door harde aanvallen over en weer.

Het is nu aan Klingbeil en Merz om hun achterban te enthousiasmeren over het regeerprogramma. Het akkoord zit echter vol compromissen en voorbehouden. Doordat de financiering van veel plannen nog onduidelijk is, blijft onzeker welke beloftes daadwerkelijk de eindstreep halen.

Klingbeil probeert de kritiek te smoren door te wijzen op de consequenties als het akkoord wordt weggestemd. “Dan volgen nieuwe verkiezingen of een minderheidsregering”, zegt hij. “Met alles wat er in de wereld gebeurt, heeft Duitsland een stabiele regering nodig.” Uit peilingen blijkt dat met name de flanken, AfD op rechts en die Linke op links, kunnen profiteren van nieuwe verkiezingen.

Vanuit de CDU klinkt kritiek op de onrust bij de SPD. “Als het regeerakkoord wordt weggestemd, belandt Duitsland in een staatscrisis”, waarschuwt een CDU-Bondsdaglid alvast.

De ledenraadpleging van de SPD duurt tot en met 29 april; een dag later volgt de uitslag. Bij de christendemocraten is alleen de goedkeuring nodig van de ‘kleiner Parteitag’, bestaande uit zo’n 160 leden. De Beierse CSU heeft al groen licht gegeven voor het akkoord.