NOS Nieuws•
Nu de overheid gaat korten op subsidies voor ontwikkelingsorganisaties worden particuliere donaties steeds belangrijker. Ook andere goede doelen zijn voor een steeds groter deel afhankelijk van donaties. Donaties uit nalatenschappen nemen steeds meer toe. Vooral de sectoren gezondheid, internationale hulp en cultuur profiteren daarvan. En de organisaties spelen daarop in.
Nalatenschappen leveren steeds meer geld op, blijkt uit het onderzoek Geven in Nederland van de Vrije Universiteit Amsterdam dat deze zomer werd gepubliceerd. Daaruit kwam naar voren dat de inkomsten uit nalatenschappen voor goede doelen de afgelopen jaren al waren gestegen en dat die trend doorzet.
De giften uit nalatenschappen komen nu meestal van zogenoemde babyboomers, de generatie geboren tussen 1945 en 1960, zegt Stephanie Koolen-Maas, co-auteur van het onderzoek Geven in Nederland. “Deze generatie is de rijkste die we ooit gehad hebben. Dat komt doordat hun huizen erg duur zijn geworden. Ook gegroeide beurskoersen sinds de Tweede Wereldoorlog spelen een belangrijke rol en daarnaast krijgen vrouwen minder kinderen. Nalaten aan goede doelen wordt namelijk vooral gedaan door mensen zonder kinderen.”
Ongeveer 11 procent van de vrouwen geboren tussen 1910 en 1940 bleef kinderloos. “Van de vrouwen geboren tussen 1980 en 1990 is dat percentage al opgelopen tot 25 procent. Dus veel meer mensen zullen ook nalaten aan goede doelen”, zegt Koolen-Maas.
Goede doelen moeten er ook rekening mee houden dat “geven bij leven” afneemt. Mensen die dat doen zijn over het algemeen ouder en religieus. “Die groep wordt kleiner en anderzijds worden jonge mensen minder benaderd. Dus per saldo wordt het aandeel van de ‘koude hand’, de nalatenschap na overlijden, steeds groter en ergens komt er een omslag”, zegt de onderzoeker.
Bekijk de grafiek uit het onderzoek “Geven in Nederland”:
Om geld na te laten, speelt persoonlijke betrokkenheid een belangrijke rol, zegt Koolen- Maas. “Het populairst is de sector gezondheid. Dat zijn vaak mensen die een dierbare zijn verloren aan een ernstige ziekte of het zelf ternauwernood hebben overleefd. Het KWF is wat daarin het grootste goede doel. Daarna komen internationale hulporganisaties en mensenrechten en ook kunst en cultuur is populair.”
Langetermijnstrategie
Een voorbeeld uit die laatste categorie is het Concertgebouw in Amsterdam. De schenkingen uit erfenissen kunnen best oplopen. Zo ontving het gebouw in 2016 liefst een miljoen euro van één “particuliere muziekliefhebster”.
Naar aanleiding van die gift zei het Concertgebouw in Het Parool dat het een aantal jaar daarvoor nog nooit een schenking uit een erfenis had gekregen. Sindsdien wijst het liefhebbers actief op de mogelijkheid ervan, en met succes. In 2022 kwam 43 procent van de inkomsten van particulieren, waarvan 24 procent uit nalatenschappen.
Het werven van geld uit nalatenschappen is wel een langetermijnstrategie. Nadat in een testament is opgesteld dat iemand wil nalaten aan een goed doel, kan het nog tientallen jaren duren voordat het vermogen bij het goede doel terechtkomt. Een nalatenschap wordt tenslotte pas ontvangen na overlijden. Ook kan het gebeuren dat het goede doel alsnog uit het testament wordt gehaald.
