Trump zet streep door sancties tegen extremisten op Westoever
Uiterst rechtse Israëliërs bedanken president Trump voor het schrappen van sancties tegen extremistische Joodse kolonisten op de Westelijke Jordaanoever. Gisteren schrapte Trump vlak na zijn inauguratie de sancties die zijn voorganger Biden begin vorig jaar had opgelegd aan “personen die de vrede, veiligheid en stabiliteit op de Westoever ondermijnen”.
Daarmee bevroor Biden de Amerikaanse tegoeden van tientallen Joodse kolonisten en organisaties, en mochten Amerikanen geen zaken meer met hen doen. De bedoeling was onder meer om aanslagen op Palestijnen en de vernietiging van hun huizen tegen te gaan.
Met het schrappen van de sancties komt Trump tegemoet aan de wensen van ultrarechtse Israëlische politici als minister Bezalel Smotrich. Hij bedankte Trump dan ook voor wat hij een “rechtvaardig besluit” noemde.
Het besluit van Trump oogste ook kritiek. Volgens de Palestijnse Autoriteit zal het schrappen van de sancties “extremistische kolonisten aanzetten tot meer misdaden tegen onze mensen”. De stap is “geen teken die de vrede bevordert”, zegt politiek analist Yossi Mekelberg tegen Al Jazeera.
Tijdens zijn eerste termijn in 2019 stapte Trump af van het principe dat Joodse nederzettingen op de Westoever illegaal zijn, zoals is vastgesteld in meerdere resoluties van de VN-Veiligheidsraad. Biden herstelde tijdens zijn termijn het beleid om weer in lijn met de VN te komen. Onbekend is of Trump dat op zijn beurt weer ongedaan wil maken.
Deze Libanese activist zet regelmatig beelden van kolonistengeweld in de Westoever op X:
915 vrachtwagens met hulpgoederen op dag 2 van het bestand
De VN-hulporganisatie OCHA zegt dat op de tweede dag van het staakt-het-vuren 915 vrachtwagens met hulpgoederen de Gazastrook zijn binnengegaan. Dat zijn er fors meer dan de 600 per dag zoals dat in voorwaarden voor het staakt-het-vuren is afgesproken.
Op de eerste dag liet Israël 630 vrachtwagens met humanitaire hulp Gaza binnengaan. Daar zaten 25 tankwagens uit Qatar met brandstof bij. Qatar wil de komende tien dagen 12,5 miljoen liter brandstof aan Gaza leveren. Die is onder meer voor de elektriciteitsvoorziening in ziekenhuizen en opvangplekken voor ontheemden.
Hamas gaf gijzelaars cadeautasjes mee
Hamas heeft de drie vrouwelijke gijzelaars die de beweging gisteren liet gaan ‘cadeautasjes’ meegegeven. Daarin zaten foto’s van hen, gemaakt tijdens de 471 dagen van gijzeling, sleutelkoorden en een document waarop staat dat ze uit gevangenschap zijn ontslagen.
In de propagandavideo waarop de overhandiging van de tasjes wordt getoond, is te zien dat op de tasjes het logo van de Qassam-brigades is afgedrukt, de gewapende tak van Hamas. De video is gemaakt op het moment dat de vrouwen aan het Rode Kruis werden overgedragen.
Terug naar huis, terug naar niks in Gaza
Nu staakt-het-vuren van kracht is, wordt het mogelijk om een beter beeld te krijgen van de schade die meer dan vijftien maanden oorlog in Gaza hebben aangericht. En die is groot, zoals te zien is in deze tocht langs stedelijke centra in Gaza.
Wafa: ’twee Palestijnen in Gaza door Israëlische scherpschutters gedood’
Het Palestijnse persbureau Wafa meldt dat twee Palestijnen vandaag door Israëlische scherpschutters zijn gedood bij twee schietincidenten in Rafah, in Zuid-Gaza. Een van de slachtoffers zou een jongen zijn.
Eerder vandaag zouden er acht Palestijnen gewond zijn geraakt door Israëlische beschietingen.
Geen van beide berichten is bevestigd door Israël of Hamas.
Het Israëlische leger zegt de melding over de gewonde Palestijnen te onderzoeken. Op het gemelde incident met de sluipschutters heeft Israël nog niet gereageerd. Als de berichten kloppen, gaat het om schendingen van het bestand dat gisteren van kracht werd. Over de grote linie wordt het bestand wel nageleefd.
Al Jazeera: ‘acht gewonden door Israëlische beschietingen in Gaza’
Het Israëlische leger onderzoekt meldingen van beschietingen door Israël in Gaza vanochtend, meldt Al Jazeera.
Reddingswerkers zeggen tegen Al Jazeera dat acht Palestijnen gewond zijn geraakt door Israëlisch vuur in Rafah. De bronnen geven geen verdere details over de toestand van de gewonden.
Vanochtend meldde het Palestijnse persbureau Wafa dat drie mensen gewond waren geraakt door een drone-aanval in Rafah. Volgens Wafa hadden de drie gewonden zich gemeld bij het Europese Ziekenhuis in Khan Younis nadat ze door een helikopter-drone waren beschoten. De Palestijnen zouden bezig zijn geweest hun huizen in Rafah op schade te controleren toen ze werden beschoten.
Als de berichten van Al Jazeera en Wafa worden bevestigd, zou het gaan om de eerste schending van het staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël dat gisteren van kracht werd. Overigens lijkt het bestand tot nu toe grotendeels stand te houden.
Het staakt-het-vuren gaat zijn eerste week in, wat zijn de volgende stappen?
Er wordt niet meer gevochten, drie Israëlische gijzelaars zijn geruild voor 90 Palestijnse gevangenen, en hulpgoederen stromen Gaza binnen. Het begin van het bestand is een feit. Wat komt hierna?
De komende 42 dagen, fase 1 genoemd, blijft het rustig, is de bedoeling. Israël en Hamas gaan door met regelmatig gijzelaars en gevangenen vrijlaten. In totaal 33 gijzelaars uit Israël en ongeveer 1700 Palestijnen komen vrij. Aanstaande zaterdag vindt de volgende ronde wederzijdse vrijlatingen plaats.
Het Israëlische leger moet zich terugtrekken binnen een “bufferzone” net binnen de grens van Gaza, zodat ontheemde Palestijnen kunnen terugkeren naar hun woonplaatsen. Ondertussen zullen volgens planning 600 hulptrucks Gaza binnenrijden per dag. Dat is krap meer dan het minimum wat nodig is om Palestijnen van hun eerste levensbehoeften te voorzien.
Israëlische terugtrekking
Uiterlijk op de laatste dag van deze “eerste fase” van het bestand, over 41 dagen, moet in Rafah de grensovergang met Egypte opengaan zodat alle zieke en gewonde burgers medische hulp kunnen krijgen buiten Gaza. Negen dagen later moeten alle Israëlische troepen daar weg zijn, maar dat is fase twee.
Wellicht het moeilijkste dat er in de eerste fase moet gebeuren is dat Israël en Hamas overeen moeten komen hoe en wanneer Israël zich vrijwel volledig uit Gaza terugtrekt. De onderhandelingen daarover beginnen op 4 februari.
Palestijnse media: ‘Israëlische drone-aanval in Zuid-Gaza’
Palestijnse persbureau Wafa meldt een drone-aanval door Israël vanochtend in Rafah, in Zuid-Gaza.
Drie gewonden hebben zich hebben gemeld bij het Europese Ziekenhuis in Khan Younis nadat ze door een helikopter-drone waren beschoten, zegt een anonieme medische bron tegen Wafa. De Palestijnen zouden bezig zijn geweest hun huizen in Rafah op schade te controleren toen ze werden beschoten.
Israël heeft nog niet gereageerd. Ook geen andere media bevestigen het bericht. Als het wordt bevestigd, zou de aanval de eerste schending zijn van het gisteren ingegane staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël. Overigens lijkt het bestand zich voorlopig grotendeels stand te houden.
Giro555 open voor meer donaties, klaar om hulp te versnellen
De organisaties achter Giro555 staan klaar om hun hulp aan Gaza op te schalen. Dat melden ze in een persbericht.
De Giro555 actie ‘Samen in actie voor slachtoffers conflict Midden-Oosten’ heeft sinds de lancering in oktober vorig jaar 25 miljoen euro opgehaald. Ze leveren hulp aan slachtoffers in Gaza, Libanon, de Westoever, Syrië en Israël. Tot 31 januari blijft de actie open voor donaties.
De goede doelen die erachter zitten verwelkomen het bestand tussen Hamas en Israël dat gisteren inging. Ze benadrukken dat Gaza een groot gebrek heeft aan hulpverleners en infrastructuur zoals wegen, vrachtwagens en magazijnen voor de opslag van hulpgoederen. De ruim twee miljoen mensen in Gaza hebben voedsel, medische hulp, warme kleding en hygiënische voorzieningen nodig.
De hulporganisaties zeggen zich de afgelopen maanden op een snelle opschaling van hun hulpoperaties te hebben voorbereid.
De wapens zijn stil in Gaza, maar op de Westelijke Jordaanoever blijft het roerig. Een Israëlische militair is omgekomen en twee andere militairen zijn gewond geraakt bij een bomaanslag in Tamun, zo’n 13 kilometer van Nablus. De drie reden in een licht gepantserde wagen toen een bom ontplofte langs de weg.
Ondertussen berichten Palestijnse media van geweld door Joodse kolonisten op de Westoever. Videobeelden op sociale media laten onder meer zien hoe kolonisten stenen en molotovcocktails gooien naar het Palestijnse dorp Turmusaya, ten noorden van Ramallah. Times of Israel schrijft dat kolonisten ’s nachts ongeveer zes Palestijnse dorpen aanvielen, waarbij ze ook brand hebben gesticht.
Palestijnse media beschrijven de aanslagen als protestacties van ultrarechtse Israëliërs tegen de vrijlating van Palestijnse gevangenen, een onderdeel van het bestandsakkoord tussen Israël en Hamas. Vannacht heeft Israël 90 Palestijnen vrijgelaten, nadat Hamas drie Israëlische gijzelaars aan Israël had overgedragen.
Deze Libanese politieke commentator laat brandstichtingen zien in het Palestijnse dorp Sinjil, ook bij Ramallah.
Staakt-het-vuren lijkt voorlopig stand te houden
De eerste nacht na het ingaan van het staakt-het-vuren lijkt rustig te zijn verlopen. Er zijn geen berichten over gewelddadigheden.
“Het lijkt erop dat alle partijen zich aan het bestand hebben gehouden”, zegt correspondent Nasrah Habiballah. “Voor het eerst in tijden hebben de mensen in Gaza geslapen zonder het risico om gebombardeerd te worden.”
Vreugde was er vannacht onder meer in Ramallah op de bezette Westelijke Jordaanoever, waar de negentig vrijgelaten Palestijnse gevangenen aankwamen in bussen. Zij werden verwelkomd met vlaggen en vuurwerk. “Daar is echt groot feest gevierd”, zegt Habiballah. “De ontlading was groot.”
De drie Israëliërs die gisterochtend werden vrijgelaten door Hamas na vijftien maanden gegijzeld te zijn, zijn ook herenigd met hun familie. Dat gebeurde na een controle in het ziekenhuis. Hun gezondheid is stabiel, maar zal de komende tijd geregeld worden gecheckt, meldt het ziekenhuis in een verklaring.
Vrijgelaten gevangene zegt niet goed te zijn behandeld door Israël
Rose Khwais, een van de vrijgelaten Palestijnse gevangenen, is naar eigen zeggen niet goed behandeld in de gevangenis. “Er was geen medische zorg”, zegt ze in een interview met Al Jazeera. “Ik had symptomen van een beroerte, vocht rond mijn hart en problemen met mijn bloeddruk.” Ze zegt dat ze niet bang was voor de ziektes, maar wel dat ze zich zorgen maakte dat haar familie dat niet zou weten.
Volgens haar werd ze onwel door de slechte omstandigheden tijdens haar gevangenschap. “We konden de lucht zien door kleine vierkante gaten. Ik zei altijd: ‘Ik hoop dat ik de lucht ooit zonder deze gaten kan zien.” Toen ze ons vrijlieten uit de gevangenis zag ik de bergen en de lucht.”
Waarom ze vastzat is niet bekendgemaakt. Volgens persbureau Reuters was ze opgepakt op verdenking van een steekincident in mei. Details daarover ontbreken.
Blijdschap bij Palestijnse vrijgelaten gevangenen
Bij verschillende persbureaus komen foto’s binnen van vrijgelaten Palestijnen die zijn opgewacht door hun dierbaren. Onder de vrijgelaten vrouwen is ook 62-jarige Khalida Jarrar. Zij is een hooggeplaatst lid van de Palestijnse vrijheidsbeweging PFLP, die in de jaren 70 betrokken was bij kapingen en andere aanvallen op Israël.
Ze zat vast onder de noemer ‘administratieve detentie’, waarbij mensen volgens de Israëlische wet zes tot acht maanden zonder aanklacht mogen worden vastgezet. Dat gebeurt als volgens Israëlische autoriteiten aannemelijk is dat ze een gevaar zijn voor de staatsveiligheid. Die detentie kan steeds worden verlengd.
VN: ruim 630 vrachtwagens met humanitaire hulp aangekomen in Gaza
Ruim 630 vrachtwagens met humanitaire hulp zijn aangekomen in de Gazastrook, melden de Verenigde Naties. Onderdeel van het bestand tussen Israël en Hamas is dat Israël dagelijks 600 vrachtwagens met hulp moet binnenlaten.
Zeker 300 vrachtwagens zijn onderweg naar het noorden van de Gazastrook, schrijft de ondersecretaris-generaal van de VN voor Humanitaire Zaken Tom Fletcher op X. “Er is geen tijd te verliezen”, meldt hij. “De humanitaire behoeften zijn enorm na vijftien maanden meedogenloze oorlog.”
De eerste vrachtwagens kwamen gisteren al de Gazastrook binnen. Dat gebeurde rond 10.30 uur, een kwartier nadat het bestand was ingegaan. Vermoedelijk zijn de vrachtwagens Gaza binnengegaan via de grensovergang Kerem Shalom.
