NOS Nieuws••Aangepast
In de Amerikaanse staat Alabama is opnieuw een terdoodveroordeelde geëxecuteerd met behulp van stikstof. Die nieuwe methode is omstreden: toen er begin dit jaar voor het eerst iemand zo werd gedood, spraken sommigen van ontoelaatbaar lijden bij de gevangene.
Bij de methode krijgt een terdoodveroordeelde een masker op waarin zuurstof wordt vervangen door stikstof. De gevangene moet daardoor snel buiten bewustzijn raken en sterven binnen enkele minuten. Alabama koos voor deze methode omdat medische bedrijven niet meer de stoffen wilden leveren die voor dodelijke injecties worden gebruikt.
Moordenaar Kenneth Eugene Smith was in januari de eerste die zo werd terechtgesteld. Getuigen waren geschrokken door de heftigheid van zijn dood: hij spartelde minutenlang tegen. Volgens justitie duurde de executie inderdaad langer dan gedacht doordat Smith aanvankelijk zijn adem inhield, maar waren er geen fundamentele problemen.
Naar adem happen
Deze tweede stikstofexecutie verliep minder dramatisch dan de vorige: minder lang en minder heftig volgens een journalist van persbureau AP. De 59-jarige Alan Eugene Miller lag ongeveer twee minuten schuddend en bevend op de stretcher, gevolgd door zes minuten waarbij hij naar adem hapte voordat hij niet meer bewoog.
Dat Miller enkele keren aan zijn boeien trok, was volgens justitie het gevolg van ongecontroleerde stuiptrekkingen. Volgens hen verliep de executie als gepland. “Ondanks een desinformatiecampagne door activisten, advocaten van buiten de staat en vooringenomen media heeft Alabama opnieuw bewezen dat deze methode humaan en effectief is”, oordeelde justitieminister Marshall.
Miller had er aanvankelijk tegen geprotesteerd om zo ter dood te worden gebracht. Hij had al eens eerder een mislukte executie overleefd: in september 2022 ging een dodelijke injectie niet door omdat gevangenispersoneel geen bruikbare ader konden vinden bij de zwaarlijvige Miller. Hij liet zijn bezwaar uiteindelijk varen na overleg met de gevangenis.
Gouverneur Ivey noemde de daden van Miller “puur slecht”. Hij vermoordde in 1999 drie collega’s omdat hij dacht dat ze over hem roddelden. Hij schoot ze dood tijdens hun werk voor een transportbedrijf.
“Drie gezinnen zijn voor altijd veranderd door die vreselijke misdaad”, zei Ivey. “Ik bid dat ze na al deze jaren troost mogen vinden.” Geen van de nabestaanden had ervoor gekozen aanwezig te zijn bij de executie.
Vijf executies in een week
De executie van Miller was de vijfde in de VS in een week tijd, het hoogste aantal in meer dan twintig jaar. De eerste executie vond vorige week vrijdag plaats in South Carolina, dinsdag volgden er twee in Missouri en Texas, gisteren nog een in Oklahoma.
Hoewel het toeval was dat deze executies zo snel op elkaar volgden is het aantal opmerkelijk: zowel de steun voor de doodstraf als het aantal uitgevoerde vonnissen neemt juist al jaren af.
De laatste keer dat vijf gedetineerden in een week tijd werden geëxecuteerd, was in juli 2003.