NOS Nieuws•
De speciaal aanklager Jack Smith, die de afgelopen jaren uitgroeide tot het gezicht van de Amerikaanse strafzaken tegen oud-president Donald Trump, heeft in alle stilte ontslag genomen. Dat meldt het ministerie van Justitie in de voetnoot van een juridisch document, dat vandaag gepubliceerd werd.
Smiths vertrek werd al verwacht sinds Trump de verkiezingen won, afgelopen najaar: door die winst hoeft de aankomend president voorlopig geen veroordeling meer te vrezen, aangezien Justitie zittende presidenten niet vervolgt. Trump wordt op 20 januari geïnaugureerd voor zijn tweede termijn.
Stil vertrek
Trump heeft bovendien al aangekondigd meerdere juristen op hoge posities te benoemen in het ministerie van Justitie, die hem als advocaat bijstonden in de strafzaken van Smith. Er werd dus al aangenomen dat Smith zou vertrekken voordat Trump zou aantreden. Opvallend is wel dat hij geen enkele ruchtbaarheid heeft gegeven aan zijn vertrek: Smith heeft zelf niets naar buiten gebracht over zijn ontslag, en zijn beweegredenen. In de voetnoot van Justitie staat slechts dat Smith “zijn werk voltooid heeft en zijn eindrapport heeft verzonden, en op 10 januari is vertrokken bij het ministerie.”
Jack Smith (55), die eerder oorlogsmisdadigers vervolgde bij het Internationaal Strafhof in Den Haag, werd in 2022 aangesteld om Trump te vervolgen in twee geruchtmakende zaken. Een daarvan draait om het feit dat Trump na zijn eerste presidentschap documenten in zijn bezit had in zijn verblijf Mar-a-Lago in Florida, die staatsgeheimen bevatten. Hij zou deze documenten ook hebben gedeeld met mensen die er geen toegang toe zouden mogen hebben.
Capitoolbestorming
De tweede strafzaak waarmee Smith zich bezighield, draaide om de verdenking dat Trump zou hebben geprobeerd om zijn verkiezingsnederlaag in 2020 op illegale wijze ongedaan te maken, onder meer door ambtenaren onder druk te zetten en door zijn aanhangers op te roepen het Amerikaanse parlement te bestormen.
Beide strafzaken waren de afgelopen maanden al stil komen te liggen: de zaak om de verkiezingsnederlaag was voor Smith kansloos geworden door een vonnis van het Hooggerechtshof, dat voor een belangrijk deel door Trump werd benoemd. Dat vonnis stelde dat Trump deels immuun was voor strafvervolging, voor daden die hij heeft gepleegd tijdens zijn presidentschap.
De strafzaak rondom de geheime documenten was al vrijwel kansloos nadat de rechter Aileen Cannon in Florida – door Trump benoemd – vorig jaar oordeelde dat Jack Smith onwettig was benoemd als speciaal aanklager.
Rapport
Het enige tastbare resultaat van Smiths werk als aanklager zou een uitgebreid rapport moeten zijn, waarin hij in beide zaken zijn beweegredenen voor vervolging uiteenzet. De publicatie daarvan zou afgelopen week plaatsvinden, maar rechter Cannon heeft dat geblokkeerd tot in ieder geval komende maandag, op verzoek van Trumps medeverdachten in de zaak rondom de geheime documenten. Aangenomen wordt dat het eindverslag voor Trump schadelijke details bevat.
Volgens advocaten van Trump en zijn medeverdachten, twee werknemers van Mar-a-Lago, zouden in het eindverslag van Smith “eenzijdige” en “onwettige” beschuldigingen staan, en zouden er onterechte beschuldigingen worden geuit aan leden van Trumps aankomende ministersploeg.
