Trump wil af van illegale migranten, maar wie zijn zij?

Tijdens zijn verkiezingscampagne was presidentskandidaat Donald Trump er al glashelder over en nu hij weer in het Witte Huis zit, blijft hij erbij: miljoenen illegale immigranten moeten zo snel mogelijk de Verenigde Staten uit.

Als het gaat over die illegalen, over welke aantallen mensen gaat het dan? Waar komen ze vandaan en wat doen ze in Amerika? In dit artikel staan de cijfers op een rij.

In een analyse van het Amerikaanse onderzoeksinstituut Pew Research staat dat zeker 11,3 miljoen mensen in de VS niet de juiste papieren hebben om er te verblijven, iets meer dan 3 procent van de totale bevolking. Oftewel: van elke 33 Amerikanen zou er één illegaal in het land verblijven. Een exact aantal is lastig te geven, ook binnen de VS lopen de schattingen uiteen.

NOS-correspondent Ryan Hermelijn zegt dat Trump doet voorkomen of illegale migratie gelijkstaat aan een ‘invasie van criminelen’. Volgens hem is zo het valse beeld ontstaan dat illegalen verantwoordelijk zijn voor toenemende misdaad. “Kijk je naar de cijfers, dan zijn geweldsmisdrijven en criminaliteit in algemene zin gedaald. Illegale migranten hebben daar ook niet vaker mee te maken. Maar in zijn campagne linkte Trump die twee succesvol aan elkaar.”

De meeste illegale migranten in de VS zijn Mexicaan. Toch groeit de laatste jaren ook het aandeel niet-Mexicanen. Vluchtelingen uit landen in Midden-Amerika, zoals El Salvador en Guatemala, zoeken een betere toekomst in de Verenigde Staten, net als migranten uit India, Venezuela en Canada.

Dat het aandeel Mexicanen afneemt, heeft volgens Hermelijn te maken met twee dingen: “Het gaat veel beter met de Mexicaanse economie, dus hebben mensen meer kansen in eigen land. En verscherpte migratieregels de afgelopen jaren hebben ook een dempend effect.”

Terugsturen van illegalen, zoals Trump wil, kan in de praktijk lastig zijn. Venezuela bijvoorbeeld neemt geen mensen terug. Met andere landen heeft de VS afspraken gemaakt, maar hoe die eruitzien, is vaak onduidelijk. Waarschijnlijk krijgen de landen een geldbedrag als ze uitgezette mensen terugnemen.

In totaal waren er in 2022 ruim 8 miljoen illegale migranten aan het werk in Amerika, bijna 5 procent van de beroepsbevolking. Ze zijn dus enorm belangrijk voor Amerikaanse bedrijven. De meeste illegale migranten gaan aan het werk in Californië, Texas en Florida. Maar in alle andere Amerikaanse staten werken ook illegale arbeiders.

“Het uitzetten van die mensen gaat absoluut een effect hebben op bedrijven daar”, zegt Hermelijn. “Er komt schaarste op de arbeidsmarkt. Deze mensen zijn niet makkelijk te vervangen. Neem het werk van een aardbeienplukker; Amerikanen willen dat soort banen niet doen.”

Hermelijn: “We spraken de afgelopen tijd met boeren die veel illegale migranten aan het werk hadden en vóór Trump waren. Die denken dat de president niet zo willekeurig zal zijn en ‘wel een uitzondering zal maken’ voor hen.”

Illegale migranten werken het vaakst in de landbouw, de bouw en in fabrieken. Als de aangekondigde uitzettingen doorgaan, liggen dus tekorten in die sectoren op de loer. Worden vacatures niet ingevuld, dan zullen de lonen stijgen. En dat kan weer leiden tot hogere inflatie. Economen waarschuwen dan ook voor economische krimp als de illegale arbeiders uit deze sectoren verdwijnen.

“Maar Trump is daar nog niet mee bezig”, zegt Hermelijn. “De ‘deportatie’ is een van zijn belangrijkste verkiezingsbeloften. Het maakt hem dan niet uit wat het prijskaartje is.” Maar zo’n grootschalige operatie kan Trump niet alleen per decreet doen. “Daar zijn miljoenen voor nodig en daarvoor moet hij aankloppen bij het Congres, dat gaat over de financiering van de overheid.”