NOS Nieuws•
Aan de waslijst aan decreten die Trump in zijn eerste drie weken als president heeft ondertekend, heeft hij een nieuwe toegevoegd die is gericht tegen Zuid-Afrika. De strekking is dat de VS alle hulp aan het land moet stopzetten en Afrikaners, die voornamelijk afstammen van Nederlandse kolonisten, een vluchtelingenstatus in de VS moeten kunnen krijgen.
Als directe aanleiding noemt Trump de onlangs in Zuid-Afrika aangenomen onteigeningswet, die regelt dat de overheid grond onder bepaalde omstandigheden kan afnemen. Bijvoorbeeld als die grond niet wordt gebruikt of het in het algemeen belang zou zijn als de grond wordt herverdeeld. De regering wil daarmee racistisch beleid uit de apartheidstijd herstellen, toen de zwarte bevolking grond moest afstaan en elders op aangewezen locaties moest gaan wonen.
Elon Musk, de tijdens de apartheid in Zuid-Afrika geboren techmiljardair en rechterhand van Trump, bracht de wet onlangs op zijn socialemediakanalen onder de aandacht. Hij noemde de wet een bedreiging voor de witte Zuid-Afrikanen, die minder dan 10 procent van de bevolking vormen. Hij pleitte voor de opname van meer Afrikaner migranten.
Genocidezaak
In zijn decreet stelt Trump zich op hetzelfde standpunt. Hij noemt de nieuwe onteigeningswet “een schokkende minachting voor de rechten van haar burgers” en draagt zijn ministersploeg op om Amerikaanse vluchtelingenprogramma’s open te stellen voor “Afrikaners in Zuid-Afrika die het slachtoffer zijn van onrechtvaardige rassendiscriminatie”.
In zijn decreet verwijst Trump ook naar de genocidezaak die Zuid-Afrika tegen Israël heeft aangespannen bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. Trump spreekt van “agressieve standpunten (…) tegenover de Verenigde Staten en zijn bondgenoten, waaronder Israël”. Zuid-Afrika zou niet Israël, maar Hamas van genocide moeten beschuldigen, is zijn boodschap.
Het stopzetten van hulp aan Zuid-Afrika sluit aan bij andere aankondigingen van Trump om buitenlandse steun te staken. Zo dreigt het einde van USAID, het in 1961 door Trumps voorganger Kennedy opgezette bureau dat de afgelopen decennia wereldwijd nood- en ontwikkelingshulp bood. Trump wil dat de belangen van de VS vooropstaan bij zijn zogeheten ‘America First’-buitenlandbeleid.
De Zuid-Afrikaanse president Ramaphosa, die maandag nog een gesprek had met Musk, verdedigt intussen de nieuwe onteigeningswet. Hij wijst erop dat het nieuwe beleid erop is gericht de raciale verschillen in grondbezit weg te nemen in het land dat in grote meerderheid een zwarte bevolking heeft. Verder zei Ramaphosa dat Zuid-Afrika “zich niet laat pesten” en los van het aidshulpprogramma van USAID geen significante financiering van de VS ontvangt.
