NOS Nieuws•
Twee dagen nadat de Franse president Macron de centrumrechtse Michel Barnier had benoemd tot premier, wordt in verschillende steden in het land gedemonstreerd. Volgens linkse partijen heeft Macron de democratie ondermijnd door hen uit te sluiten bij de vorming van een nieuwe regering. In totaal zijn er op meer dan honderd plekken demonstraties aangekondigd.
In Parijs worden vier- tot achtduizend demonstranten verwacht. De protesten werden eind augustus al aangekondigd, toen duidelijk werd dat Macron een links kabinet niet zag zitten. In eerste instantie hield de politie rekening met tweeduizend demonstranten, maar na de benoeming van Barnier werd dat aantal bijgesteld.
In onder meer Bordeaux, Metz en Marseille zijn al honderden demonstranten op de been. In Nantes zijn het er naar schatting achtduizend.
Het linkse blok Nouveau Front Populaire (NFP) werd – onder leiding van de radicaal-linkse partij La France Insoumise – de grootste bij de verkiezingen. Het blok had echter niet genoeg zetels voor een absolute meerderheid in het parlement. Daarom stelde Macron dat “niemand de verkiezingen had gewonnen”, wat hem op veel kritiek kwam te staan.
Ondertussen was er ook na de verkiezingen binnen het linkse blok onenigheid. De partijen schoven in eerste instantie allemaal hun eigen premierskandidaat naar voren, maar kwamen uiteindelijk met één naam: de onbekende ambtenaar Lucie Castets. Omdat Macron haar niet zag zitten en zijn instemming vereist is, was toen al uiterst twijfelachtig dat zij premier zou worden.
‘Macron negeerde verkiezingsuitslag’
En dus benoemde Macron de 73-jarige Barnier, onder meer bekend omdat hij jarenlang de Europese Unie vertegenwoordigde bij de Brexit-onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk. Veel Fransen nemen dat de president niet in dank af. Uit een opiniepeiling van bureau Elabe blijkt dat 74 procent van hen vindt dat Macron de verkiezingsuitslag heeft genegeerd, 55 procent stelt zelfs dat hij de verkiezingen heeft “gestolen”.
Barnier krijgt de opdracht om een nieuwe regering te vormen, waarmee een einde moet komen aan de politieke patstelling die na de verkiezingen was ontstaan. Macron wil graag een centrumcoalitie, maar wie er meedoen en of die partijen een absolute meerderheid in de Assemblée Nationale hebben, moet nog blijken.
De taakverdeling tussen president en premier ligt in Frankrijk niet tot in detail vast. Beiden hebben uitvoerende macht, maar het komt erop neer dat de president over de grote lijnen van het beleid gaat en buitenlandse zaken en defensie onder zich houdt, terwijl de invloed van premiers doorgaans beperkt blijft. De premier en zijn ministers zijn verantwoordelijk voor de dagelijkse politiek, dienen wetten in bij het parlement en voeren ze uit.
