NOS Nieuws•
Het is de derde maandag van januari: deze ‘blue monday’ ervaren sommigen als de deprimerendste dag van het jaar. Een uit België overgewaaide campagne moet mensen helpen aan een positievere instelling. De remedie is dertig dagen lang niet klagen.
Blue monday is een optelsom van feestdagen die voorbij zijn, de volgende vakantie die nog even op zich laat wachten, grijs en donker weer, en goede voornemens die na een paar weken in het nieuwe jaar al zijn verdampt.
Een Britse wetenschapper berekende twintig jaar geleden een formule voor blue monday, al gaat het daarbij om gevoelens van neerslachtigheid en lusteloosheid die zich moeilijk in cijfers laten uitdrukken.
Inmiddels wordt de dag door velen aangegrepen als een marketinginstrument om allerlei dingen te verkopen, zoals zonvakanties of kaartjes voor de sauna.
‘Levert niks op’
Hoe zuur de dag voor sommigen ook is: klagen helpt niet, vindt oud-BMX’er Jelle van Gorkom, winnaar van een zilveren medaille op de Olympische Spelen in 2016. Hij is een van de ambassadeurs van de campagne ’30 dagen zonder klagen’. Zeven jaar geleden kreeg hij een BMX-ongeluk waardoor hij halfzijdig verlamd raakte. “Klagen levert mij helemaal niks op. Wordt het daar anders van? Nee.”
Klagen vindt hij niet hetzelfde als ergens van balen. “Als je emoties ervaart, mag je daar best iets over zeggen. Maar als je iets wat negatief is ook nog eens met negativiteit gaat overladen, dan krijgt het een veel grotere impact.”
‘Klagende meute’
Volgens Christine Brouwer, klinisch psycholoog, is klagen niet altijd verkeerd. “Even vijf minuten klagen om stoom af te blazen is niet erg, zo lang het over iets gaat wat binnen je invloedssfeer ligt. Maar na die vijf minuten moet je wel weer door. Doe er iets aan.”
Klagen over zaken waar je geen invloed op hebt, is zinloos, zegt Brouwer. “Je kunt er niets aan doen, dus je blijft hangen in een negatieve gedachte.” Dat is iets wat volgens Brouwer ook in de media veel gebeurt. “De meeste nieuwsfeiten worden op een negatieve manier gebracht. Ze helpen ons weinig om de lichtpuntjes te zien. Dingen buiten onze invloedssfeer worden voortdurend als probleem gepresenteerd. Zo creëer je een klagende meute.”
Aandacht
Het belangrijkste advies uit de ’30 dagen zonder klagen’-campagne, die in België al een paar jaar gehouden wordt, is dan ook om je aandacht vooral op positieve zaken te richten. Dit jaar staat de werkomgeving centraal; vorig jaar was dat bij onze zuiderburen dé plek waar uitgebreid geklaagd werd.
Zelfs rasoptimist Jelle van Gorkom heeft daar wel eens last van. Hij runt een trainingscentrum voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel die klaar zijn met revalideren. “Dat wordt niet vergoed door zorgverzekeraars, dus daar is geld voor nodig. Daar klaag ik wel eens over. Dan denk ik, kom op nou mensen, wij willen iets goeds neerzetten.” Maar daar blijft het zo’n beetje bij. “Mijn ongeluk was natuurlijk heel tragisch. Maar ik kan daardoor nu hele mooie dingen doen die anders nooit op m’n pad gekomen waren.”
Wie minder van het type glas-halfvol is, zou de ‘klaagbarometer’ uit de campagne kunnen invullen. Na het beantwoorden van een paar vragen krijg je advies over je eigen klaaggedrag. En ben je zelf geen klager, dan zijn er tips hoe je het beste met klagers om kan gaan.