NOS Nieuws•
Verschillende nieuwsmedia schrijven al weken over een toename van het humaan metapneumovirus (HMPV) in de noordelijke provincies van China. Op sociale media gaan video’s rond van volle wachtkamers en ziekenhuizen. Het zijn taferelen die doen denken aan het begin van de coronapandemie vijf jaar geleden, al is onduidelijk of het op de beelden daadwerkelijk om patiënten met HMPV gaat.
De directeur van de Europese tak van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) schrijft op X dat het gaat om een bekend virus, doorgaans met milde klachten tot gevolg. Regionale WHO-afdelingen wisselen informatie uit over het virus. De gezondheidsorganisaties van buurlanden van China houden de situatie in de gaten, maar zien nog geen reden tot bezorgdheid.
Het humaan metapneumovirus is een luchtwegvirus dat vergelijkbare klachten veroorzaakt als verkoudheid of griep. De klachten zijn doorgaans mild, maar bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kan HMPV leiden tot ernstige complicaties. In sommige gevallen kan HMPV een longontsteking veroorzaken.
Net als vergelijkbare virussen wordt HMPV verspreid door druppeltjes die vrijkomen als een besmet persoon niest of hoest. Ook menselijk contact – zoals knuffelen en kussen – en het aanraken van geïnfecteerde objecten kan leiden tot een besmetting.
Het virus werd in 2001 ontdekt en circuleert al jaren, ook in Nederland. Er is geen vaccin tegen beschikbaar.
Moeilijk in te schatten
Op 27 december verklaarden de Chinese autoriteiten al dat het aantal HMPV-besmettingen onder kinderen van 14 jaar toenam. Het maakte in eerste instantie weinig los, tot er berichten verschenen over overbelaste ziekenhuizen.
Boven op de beelden die verspreid worden op sociale media, berichten Chineestalige websites die zich vanuit het buitenland keren tegen de Chinese regering over overvolle crematoria en uitvaartcentra. Die zijn echter niet te verifiëren en het is onduidelijk hoe recent de beelden zijn.
Een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat het virus zich “op kleinere schaal” verspreidt vergeleken met vorig jaar en wijst erop dat luchtweginfecties doorgaans hun hoogtepunt in de winter bereiken. China kreeg in het verleden echter stevige kritiek op het gebrek aan transparantie rond virussen.
‘Past in patroon’
In feite is er dus weinig te zeggen over de omvang van de verspreiding van het virus, beaamt viroloog Marion Koopmans. “Je ziet op sociale media veel berichten voorbijkomen, maar China zegt dat het gaat om een gebruikelijke piek voor deze tijd van het jaar.”
Wegens een gebrek aan betrouwbare informatie kan Koopmans niet inschatten of in China sprake is van een ongewone situatie. In Nederland is dat in elk geval niet zo. “Hier registreren huisartsen de virussen waar hun patiënten mee besmet zijn. Ook HMPV wordt gemonitord. Tot nu toe hebben we geen opmerkelijke dingen gezien. Het zijn ziekten die we al behoorlijk lang kennen.”
Er is een aantal ziekten dat iedere winter luchtweginfecties veroorzaakt, legt ze uit. Covid en het influenzavirus veroorzaken nog altijd de meeste klachten, maar ook HMPV hoort daarbij. “We verwachten deze winter ook weer een toename in covid”, vervolgt ze. “Het past in het patroon dat we ieder jaar zien.”
Ook in enkele buurlanden van China dook het virus de afgelopen weken op. Cambodja en Taiwan zeggen de situatie in de gaten te houden en wijzen op gelijkenissen met covid en het influenzavirus. De gezondheidsautoriteiten in India hebben mensen opgeroepen niet in paniek te raken.
Vorig jaar ook toename longklachten
Vorig jaar was er in China sprake van een luchtwegaandoening die opvallend veel Chinese kinderen trof. De WHO vroeg China toen onderzoek te doen.
Lokale media meldden toen dat ziekenhuizen werden overspoeld met kinderen met atypische longklachten. China stelde toen geen ongebruikelijke ziekteverwekkers te hebben gevonden.