NOS Nieuws••Aangepast
VN-atoomagentschap IAEA heeft Iran op de vingers getikt over zijn atoomprogramma. De Raad van Gouverneurs heeft in een besloten stemming geoordeeld dat Iran de internationale regels aan zijn laars lapt. Deze stap wordt beschouwd als mogelijke opmaat voor het herinvoeren van VN-sancties tegen Iran.
Vanuit Iran is woedend gereageerd. Ook is als reactie de opening van een nieuwe atoominstallatie aangekondigd. De Iraanse atoomautoriteit zegt dat het atoomcomplex al is gebouwd en klaar is voor gebruik. Er zijn geen foto’s of video van openbaar gemaakt.
Hiermee zijn de spanningen over de verrijking van uranium in Iran nog verder opgelopen. De VS haalt momenteel ambassadepersoneel weg uit de Iraakse hoofdstad Bagdad vanwege de situatie. Volgens Trump kan het “een gevaarlijke plek zijn en we zullen zien wat er gebeurt.”
Dreigen met bombardementen
Washington dreigt al langer dat het de Iraanse atoomcomplexen zal bombarderen als er geen deal wordt bereikt met het regime in Teheran. Aanstaande zondag staat de zesde gespreksronde in Oman gepland tussen de twee vijandelijke partijen.
Ondertussen zijn er groeiende signalen dat ook Israël een aanval op Iran overweegt. Twee weken geleden zei Trump dat hij premier Netanyahu had aangespoord om het niet te doen. De Amerikaanse president noemde een Israëlische aanval “ongepast op dit moment”, omdat de onderhandelingen nog lopen.
Tegen de achtergrond van deze spanningen kwam IAEA vandaag met zijn veroordeling van Iran. Volgens persbureau AP is het de eerste keer in twintig jaar tijd dat de Raad van Gouverneurs vast heeft gesteld dat Iran zich niet aan atoomverdragen houdt.
‘We moeten hierop reageren’
“De Islamitische Republiek Iran heeft geen ander keus dan te reageren op dit politieke besluit”, zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken in een verklaring. Waar het derde atoomcomplex voor de verrijking van uranium staat, werd niet bekendgemaakt. In de verklaring wordt ook beweerd dat Iran zich juist aan internationale afspraken heeft gehouden.
De Raad van Gouverneurs is een van de twee bestuursorganen van de VN-atoomwaakhond. De raad bestaat uit vertegenwoordigers van enkele tientallen landen. De resolutie om Iran te veroordelen was ingediend door Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en de VS.
Volgens AP hebben negentien landen voor gestemd. Elf landen onthielden zich van stemmen, schrijft het persbureau op basis van anonieme diplomaten. Rusland, China en Burkina Faso hebben tegen de resolutie gestemd.
Onderzoek naar sporen
In het document spoort de raad Iran aan tot actie. Zo wordt om opheldering gevraagd over de sporen van nucleaire energieproductie die gevonden zijn op plekken waar Iran geen informatie over heeft gedeeld met het IAEA. Westerse functionarissen beschuldigen Iran ervan dat het een geheim atoomwapenprogramma had tot 2003. Iran heeft die aantijging altijd weersproken.
Het land nadert het punt dat het in theorie voldoende verrijkt uranium heeft voor de ontwikkeling van atoombommen. Het regime zegt dat het alleen kernwapens zal maken als vijanden VS en Israël, beiden kernmachten, het daartoe dwingt. In de praktijk zijn er nog vele stappen om te doorlopen voordat Iran zulke wapens heeft en kan inzetten.
Zondag gaan Iraanse en Amerikaanse diplomaten weer in gesprek, waarbij Oman dient als bemiddelaar. De inzet van de onderhandelingen is een nieuwe atoomdeal.
