NOS Nieuws•
Nu er een akkoord over een staakt-het-vuren is tussen Israël en Hamas, is het volgens Sigrid Kaag belangrijk dat de internationale gemeenschap “alles op alles te zet” om te zorgen dat het bestand standhoudt.
Gisteren werd bekend dat Kaag door VN-secretaris Guterres is benoemd tot VN-gezant voor het Midden-Oosten. Kaag blijft daarnaast haar rol als coördinator Humanitaire Hulp en Wederopbouw van de Gazastrook voor de VN vervullen.
“Het is in eerste instantie aan de twee partijen,” zegt ze tegen de NOS. “Dat zijn altijd fragiele momenten, zeker in die eerste dagen.” Ze doelt op mogelijke misverstanden of incidenten. “Het is dan zaak om snel te handelen en te kijken wat er is gebeurd”, zegt Kaag. “Dat is niet nieuw en ook niet uniek aan deze situatie. De eerste fase is altijd fragiel.”
Veilige toekomst Israël en autonome staat Palestijnen
De situatie in Gaza noemt Kaag “erbarmelijk en mensonterend”. “Er is niets wat overeind staat.” Mensen zijn opgelucht dat “de aankondiging van de dood” ophoudt, zegt ze. “Maar de dag doorkomen, zonder huis, met verlies of trauma, of als zwaargewonde, is een enorme, bijna onmenselijke opgave.”
“Er is niets meer in Gaza”, zegt de VN-gezant. “Mensen die een baan of een huis hadden, kinderen die naar school gingen, studenten die afstudeerden en hoopten op een andere toekomst, dat alles is weg”, stelt de VN-gezant.
Hoewel de eerste fase van het bestand morgen ingaat, staat de wederopbouw pas voor de derde fase op de planning. “De internationale gemeenschap kan niet mensen achterlaten in wat je bijna ‘een middeleeuwse situatie’ zou kunnen noemen”, vindt Kaag.
Volgens haar is de wederopbouw een kwestie van planning, maar ook zeker van financiering, doortastendheid en vasthoudendheid. “Dat moeten en kunnen wij opbrengen als internationale gemeenschap.”
Het minste wat de gemeenschap volgens haar kan doen “is zorgen dat de toekomst van Israël veilig is en dat er ook een toekomst is voor Palestijnen via een autonome en onafhankelijke staat”. “Dat is uiteindelijk het politieke perspectief.”
Wederopbouw
“De plannen voor de wederopbouw zijn er al”, zegt Kaag. “Voor elke sector zijn er plannen en is er duidelijkheid over financiering.” Volgens haar is de grote vraag waar te beginnen. “Er zijn veel mensen ontheemd binnen de kleine Gazastrook die terug willen naar waar ze vandaan komen.”
Dat is een kwestie van planning, stelt de VN-gezant, die die functie de komende maanden zal bekleden. “Puin moet geruimd worden, lichamen moeten een waardige vorm van begrafenis krijgen. Dat zijn moeilijke processen die veel tijd vragen”, aldus Kaag. “Mensen zijn op en willen iets tastbaars zien.” Het is daarom zaak om heel snel iets concreets, al is het tijdelijk, neer te zetten, vindt ze.
Zelf gaat ze de komende dagen naar Gaza om daar te praten met de bevolking, maar ook om haar collega’s die daar werken een hart onder de riem te steken. Haar huidige rol en die van VN-gezant lopen niet zozeer uiteen, stelt ze. “Wat er gebeurt in Gaza en wat de afspraken worden moeten altijd verbonden worden in politieke gesprekken over tweestatenoplossing.”
Alles uit de kast halen
Ze zegt dezelfde ministers van Buitenlandse Zaken te spreken die ze al sprak als coördinator Humanitaire Hulp bij de VN, alleen zijn die gesprekken nu uitgebreider. “Of het nu in Europa of binnen de regio is en met de partijen zelf: Gaza staat daar centraal in, maar de gesprekken gaan nu ook over wat de politieke horizon moet zijn.”
Kaag wil niet zeggen dat ze hoopvol is over de deal, want volgens haar “kunnen hoop en vertrouwen vloeibaar zijn”. Ze stelt dat de internationale gemeenschap nu alles uit de kast moet halen. “We moeten alles op alles zetten voor een kans van slagen van het bestand.”
