NOS Nieuws•
De VS neemt voor de derde keer maatregelen om te voorkomen dat China geavanceerde computerchips in handen krijgt. Op die manier hoopt Washington China’s opmars op het gebied van AI (kunstmatige intelligentie) zoveel mogelijk af te remmen en daarmee een machtigere positie van China op militair vlak te voorkomen.
De nieuwe maatregelen zijn gericht op 24 types chipmachine-apparatuur die tot nu toe niet onder de restricties vielen. De VS zal gebruikmaken van een speciale maatregel om ook niet-Amerikaanse bedrijven, die in hun machines wel Amerikaanse software of hardware hebben, te dwingen mee te werken.
Ook worden er 140 Chinese partijen toegevoegd aan een zwarte lijst. Chipbedrijven die handel willen drijven met partijen op deze lijst, moeten een licentie aanvragen. In de praktijk is het de verwachting dat dit niet zal worden afgegeven.
De afgelopen keren kreeg de Nederlandse chipmachinemaker ASML ook met restricties te maken. Normaal hebben zulke regels ook gevolgen voor niet-Amerikaanse bedrijven, via de zogeheten foreign direct product rule. Via deze regel heeft Washington iets te zeggen over machines van buitenlandse bedrijven op het moment dat er Amerikaanse hard- of software inzit.
Rugdekking uit Den haag
In dit geval hebben de Amerikaanse sancties geen rechtstreekse gevolgen voor de hightechgigant uit Veldhoven. Er is een uitzondering gemaakt, zo meldt onder meer de Financial Times. In een verklaring zegt ASML dat als de Nederlandse overheid tot eenzelfde analyse komt als de Amerikanen nu, de export van bepaalde soort chipmachines naar gespecificeerde locaties geraakt kunnen worden.
Daarmee krijgt ASML een zekere vorm van rugdekking van de Nederlandse overheid. In plaats van dat het bedrijf een licentie moet aanvragen in Washington, moeten er zaken worden gedaan met Den Haag. Dat heeft de voorkeur van ASML.
Op de vraag of Nederland de Amerikanen gaat volgen, komt geen antwoord. Buitenlandse Handel wil daar niet op “vooruitlopen”. Al wordt wel benadrukt dat Nederland “de Amerikaanse zorgen deelt over ongecontroleerde export van geavanceerde halfgeleiderapparatuur”.
ASML verwacht dat de nieuwste restricties geen directe financiële gevolgen hebben en dat voor komend jaar de impact valt binnen de marges die het eerder heeft genoemd. Dat betekent dat het bedrijf nog altijd uitgaat van een omzet van tussen de 30 en 35 miljard euro. De omzet uit China bedraagt 6 tot 7 miljard, zo is de verwachting.
De maatregelen zouden ook gevolgen kunnen hebben voor een ander Nederlands chipbedrijf, ASM uit Almere, schreef persbureau Reuters eerder. Het bedrijf laat weten de nieuwe maatregelen nog te bekijken en kan nog niet inhoudelijk reageren.
