NOS Nieuws•
Roken en het gebruik van alcohol dalen al jaren gestaag in Nederland, maar overgewicht blijft een groot en hardnekkig probleem. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat vorig jaar 18 procent van de volwassenen rookte, 6 procent overmatig alcohol dronk en 50 procent overgewicht had.
Vergeleken met tien jaar geleden is het aandeel mensen met overgewicht gelijk gebleven, al hadden wel meer mensen ernstig overgewicht ofwel obesitas. Dat aandeel steeg van 13 procent naar 16 procent, staat in de nieuwste Leefstijlmonitor van het CBS, het RIVM en andere instituten.
Voor het jaarlijkse onderzoek beantwoorden volwassen Nederlanders vragen over hun leefstijl. Hoeveel mensen overgewicht hebben, baseert het CBS op enquêtevragen over lengte en lichaamsgewicht. Daarmee kan de Body Mass Index (BMI) worden berekend. Een BMI van 25 of hoger geldt als overgewicht, boven de 30 geldt het als obesitas.
Het lijkt er steeds sterker op dat het doel uit het Nationaal Preventieakkoord wat betreft overgewicht niet gehaald zal worden. De overheid en maatschappelijke organisaties willen het aandeel Nederlanders met overgewicht in 2040 terugbrengen naar 38 procent. Het streven is dat obesitas dan is gedaald naar 7 procent van de bevolking.
Opleiding en inkomen
De monitor laat nog eens duidelijk zien dat opleidingsniveau en inkomen een grote invloed hebben op leefstijl. Mensen met een hbo- of wo-diploma roken bijvoorbeeld veel minder dan mensen die alleen basisonderwijs of vmbo hebben afgerond: 13 procent tegen 21 procent.
Onder die laatste groep komt ook overgewicht een stuk vaker voor: 65 procent weegt meer dan volgens de medische wetenschap gezond is. In dit onderzoek zijn geen gegevens over minderjarigen opgenomen, maar uit de laatste Jeugdmonitor blijkt dat van de kinderen tussen de 4 en 17 jaar 14 procent overgewicht heeft.
Bij overmatig alcoholgebruik zien de onderzoekers geen verband met opleidingsniveau of inkomen.
Andere doelen wel in zicht
Overmatig alcoholgebruik is volgens de monitor duidelijk afgenomen. Vorig jaar dronk 5,5 procent van de Nederlanders nog meer dan de hiervoor vastgestelde grens. Volgens de definitie van het CBS geldt meer dan 21 glazen per week voor mannen en meer dan 14 glazen per week voor vrouwen als “overmatig”. Tien jaar eerder gold dat nog voor bijna 10 procent van de bevolking.
Voor overmatig drinken komt het doel uit het Nationaal Preventieakkoord al wel in beeld: in 2040 zou dit onder de 5 procent moeten liggen.
In 2040 zou ook nog maar 5 procent mogen roken. Ook wat dat betreft gaat het de goede kant op. Vorig jaar rookte dus nog 18 procent van de volwassenen, in 2014 was dat nog ruim een kwart. Kanttekening daarbij is wel dat voor dit onderzoek alleen is gevraagd naar tabaksproducten. Het gebruik van vapes, die behalve bij scholieren ook populair zijn onder jongvolwassenen, zijn dus niet meegenomen.