Werknemer vaker naar bedrijfspsycholoog door wachtlijst in reguliere zorg

• Nina Bogosavac

  redacteur Economie

De lange wachttijden voor een psycholoog leiden ertoe dat werknemers vaker aankloppen bij de bedrijfsarts voor een verwijzing naar een bedrijfspsycholoog. Dat melden diverse arbodiensten in gesprekken met de NOS.

Een arbodienst adviseert en ondersteunt een bedrijf op onderdelen als arbeidsomstandigheden, verzuimbegeleiding en re-integratie.

Grote arbodiensten namen afgelopen jaren meer psychologen aan.

“Werkgevers weten dat iemand thuis laten wachten op een behandeling vaak duurder uitpakt dan snel de juiste hulp bieden. Korter verzuim of het voorkomen van verzuim betaalt zich terug”, zegt Sandra Bleyenberg, arbeids- en organisatiepsycholoog van Arboned.

Deze organisatie groeide in 2,5 jaar tijd van 5 naar 20 psychologen. Zusterorganisatie HumanCapitalCare groeide in vier jaar van 0 naar 20 arbeids- en organisatiepsychologen. Vergelijkbare cijfers meldt Zorg van de Zaak, dat ruim 1 miljoen werknemers bereikt.

Bij PSION, dat zich richt op psychologische diensten voor organisaties, zijn ruim 90 psychologen in dienst. Dat is een verdubbeling ten opzichte van vier jaar geleden.

ArboUnie, een grote arbodienst, heeft ook meer psychologen in dienst.

Van politie tot adviesbureaus: veel werkgevers maken gebruik van psychologen. Ze zetten ze in via de arbodienst of hebben ze zelf op de loonlijst staan.

Huisartsen verwijzen vaker door naar bedrijfspsychologen, zegt Bleyenberg. “Het aantal mensen met mentale klachten neemt toe en de wachtlijsten in de reguliere zorg zijn enorm. Burn-outbehandelingen worden niet door de reguliere geestelijke gezondheidszorg vergoed. Dan kijken ze al snel naar een bedrijfspsycholoog.”

Verschillen met de reguliere psycholoog zijn er. “Mensen kunnen bij ons met dezelfde problematiek terecht maar wij focussen ons op het werkaspect”, zegt Bleyenberg van Arboned. “Dat zie je bij de reguliere ggz minder of niet. Werkhervatting is altijd onderdeel van de geboden hulp.”

Als gevolg van wachtlijsten verwijzen huisartsen vaker door naar bedrijfsartsen. “Dat vind ik wel zorgelijk. Het verschuift complexere gevallen naar de bedrijfspsycholoog, waar we niet altijd voor zijn toegerust. Soms moeten we dan toch terugverwijzen”, zegt Bleyenberg.

Werkgeversvereniging AWVN herkent dat. “Het is goed om te zien dat werkgevers op de bres springen als medewerkers psychische klachten hebben. Als de overheid wachtlijsten laat oplopen, is het begrijpelijk dat werkgevers zelf oplossingen zoeken.”

Het CNV is op zich positief over de ontwikkeling, al brengt die volgens de vakbond ook risico’s met zich mee. “Je moet wel altijd de garantie hebben dat de hulpverlener onafhankelijk is”, zegt voorzitter Piet Fortuin. Mensen moeten zich veilig voelen, zegt hij. “Bij de psycholoog leg je je ziel en zaligheid bloot en praat je ook over je eigen werkgever. Dan moet die informatie niet bij die werkgever terechtkomen.”

De werkgever betaalt de rekening voor zijn werknemer, zegt psycholoog Bleyenberg. Maar dat betekent volgens haar niet dat de psycholoog kan afwijken van privacyrichtlijnen. “Ik schep vertrouwelijkheid en leg altijd uit: wij delen niets zonder toestemming met de werkgever.”

Ongemak kunnen werknemers toch voelen, zegt Maarten Lintsen, hr-directeur bij accountancykantoor EY. Het bedrijf heeft al tien jaar twee bedrijfspsychologen in dienst. Werknemers kunnen ze anoniem spreken.

Toch gaat het bedrijf nu ook samenwerken met een extern psychologenplatform. “Wij weten dat een psycholoog bij ons in dienst ook voelt alsof die onderdeel is van EY. En dat kan een drempel zijn.”

Hij herkent de toenemende behoefte aan een psycholoog, maar ziet ook een veranderde mentaliteit. “Met name onder dertigers, de gemiddelde leeftijd bij ons. Zij zijn gewend snel aan de bel te trekken en vinden het heel logisch met een professional te praten.”

De vraag is er, en daar gehoor aan geven loont financieel. “Langdurig verzuim is een behoorlijke kostenpost, met name mentaal verzuim. Het risico op uitval is er, want wij stellen hoge eisen aan mensen. Daarom nemen wij ook onze verantwoordelijkheid.”

Over de privacy is Lintsen duidelijk. De twee psychologen in dienst praten nooit over individuele zaken. Wel kunnen ze trends signaleren waar de werkgever weer wat mee kan.

“Zo merkten onze psychologen dat expats vaker mentale klachten hebben omdat zij geen sociaal vangnet hebben. Daarop zijn wij een community gestart. Op deze manier scherpen wij ons hr-beleid aan”.