NOS Nieuws•
Oekraïne moet er alles aan doen om volgend jaar de oorlog met Rusland door middel van diplomatie te beëindigen. President Zelensky zegt dat in een interview met een Oekraïense radiostation. Gisteren zei hij al dat de oorlog “sneller zal eindigen” nu Trump weer president wordt van de VS.
In het uitgeschreven interview erkent Zelensky dat de situatie aan het front in Oost-Oekraïne “moeilijk” is. Het Russische leger heeft recent het tempo opgevoerd en rukt sneller op dan voorheen. De terugkeer van Trump in het Witte Huis brengt de diplomatieke ontwikkelingen rondom de oorlog in een stroomversnelling.
Zelensky zegt dat hij pas met Trump over het beëindigen van de oorlog zal spreken zodra de Republikein is geïnaugureerd. Die ceremonie staat gepland voor 20 januari. “Wat zijn visie is en hoe we daar op willen reageren, kan ik pas zeggen na een ontmoeting met Trump.”
De twee hebben onlangs al kort gebeld na Trumps verkiezingswinst. In dat gesprek herhaalde Trump volgens Zelensky dat hij een einde aan de oorlog wil, “en wil helpen”. De twee hadden in september een ontmoeting in New York.
In het vandaag gepubliceerde interview zegt de Oekraïense leider dat “elementen van ons overwinningsplan” aan de onderhandelingstafel moeten terugkomen. Die woordkeuze suggereert dat Zelensky bereid is water bij de wijn te doen.
De president presenteerde vorige maand zijn visie op een “rechtvaardig” einde aan het conflict aan het Oekraïense parlement. Zelensky stelde vijf eisen aan zijn bondgenoten, maar vanuit de NAVO werd terughoudend gereageerd op het ‘overwinningsplan’.
Zelensky besprak zijn plan eerder ook al met de huidige Amerikaanse president Biden. De Democraat is er openlijk niet op ingegaan. Achter de schermen zeiden hooggeplaatste functionarissen dat ze het plan niet realistisch achten.
Omgeslagen toon
De toon is omgeslagen, zei Oost-Europadeskundige Bob Deen deze week tegen Nieuwsuur. Hij is net terug uit Oekraïne, waar hij op uitnodiging van de regering meedacht over mogelijke routes naar vrede. “Ik trof Oekraïners aan die bereid waren serieus te praten over wat Rusland nodig zou hebben om te stoppen met deze oorlog”, aldus de expert. “Ik heb dit niet eerder meegemaakt.”
Als belangrijkste militaire bondgenoot van Oekraïne en als land met veruit de meeste militaire bases wereldwijd, is de VS essentieel om veiligheidsgaranties te geven aan Kyiv. Daarom zijn alle ogen gericht op Trump en zijn beleid.
Bellen met Poetin
“Ik denk dat Poetin geen vrede wil”, zegt Zelensky in het interview. “Maar dat betekent niet dat hij niet aan de onderhandelingstafel wil zitten.” Trump heeft steeds gezegd dat hij de oorlog in Oekraïne zo snel mogelijk wil beëindigen.
Volgens anonieme bronnen heeft Trump vorige week gebeld met Poetin. Hij zou de Russische president hebben aangespoord de oorlog in Oekraïne “niet te laten escaleren”. Het team van de aanstaande president van de VS heeft deze berichten weersproken.
Scholz zei dat hij Poetin heeft opgeroepen “bereid te zijn tot onderhandelingen met Oekraïne”. De Russische president heeft steeds beweerd dat het land openstaat voor zulke gesprekken, maar stelt daarbij vergaande eisen. Zo vindt Moskou dat Oekraïne niet bij de NAVO mag en vier regio’s moet afstaan, waarvan een deel niet eens volledig bezet is door Rusland.
Hoe dichtbij of ver weg is vrede tussen Rusland en Oekraïne? NOS op 3 zocht het uit:
Hoe dichtbij is vrede in Oekraïne?
